پرورش انتخابی رمز اول موفقیت در پرورش گوسفند
موضوع پرورش انتخابی یا زادگیری گزینشی (Selective Breeding) به فرآیندی گفته می‌شود که در آن انسان، بر اساس ویژگی‌های خاص بیولوژیکی یک حیوان یا گیاه، اقدام به پرورش آن می‌نماید. این پرورش در راستای بهینه‌سازی روند بهره‌گیری از آن ویژگی خاص، برنامه‌ریزی شده است. متناسب با هدف در پیش‌رو برای احداث دامداری و انتخاب نوع گوسفند مورد نظر برای پرورش، موضع پرورش انتخابی، راهکار و یا سیاست‌های گوناگونی را به ما پیشنهاد می‌دهد. به عنوان مثال برای داشتن یک مزرعه پرورش گوسفند داشتی موفق و یا یک دامپروری پررونق و پربازده در زمینه گوسفند داشتی، باید به پرورش و نگهداری گوسفند دوقلوزا یا چندقلوزا پرداخت. انتخاب نژاد مناسب برای هدف در نظر گرفته شده، بسیار مهم است. اگر هدف از پرورش دام کوچک تولید شیر و یا پشم باشد، باید به سراغ نژاهایی مانند قزل و یا بلوچی رفت. در بیشتر مواقع هدف از پرورش گوسفند تولید گوشت است. برای این موضوع باید نژادهایی مانند افشاری، بختیاری، دالاق، شال و دیگر نژادهای این دسته را در نظر گرفت.
موضوع زادگیری گزینشی دستاورد دیگری نیز دارد و آن موضوع اصلاح نژاد است. بسیاری از نژادهای مختلف حیوانات که امروزه وجود دارند، حاصل پرورش انتخابی نسل‌های گذشته هستند. موضوع اصلاح نژاد نکته بسیار مهمی در ارتقاء سطح کیفی بهره‌دهی موضوع پرورش است. به عنوان مثال اگر اقدام به پرورش دام کوچک نموده باشید، با رعایت اصول اصلاح نژادی می‌توان امیدوار بود که در نسل‌های بعد آن خط خونی مورد نظر می‌توان به دام اصلاح شده دست‌یافت. این کار اصلاً کم‌هزینه نیست و علاوه بر هزینه، نیاز به صبر و مراقبت بسیار بالایی دارد. از این رو پیشنهاد می‌کنیم تا از محصولات دامی اصلاح نژاد شده افشار ژن استفاده نمایید. گوسفند اصلاح نژادی در مقایسه با گوسفندهای معمولی بازده بسیار بیشتری داشته و مزایای بیشتری را نیز به همراه خواهد داشت. اگر قصد دارید تا گله گوسفند داشتی داشته باشید، بهترین راه استفاده از میش و قوچ هموزیگوت یا هتروزیگوت است. زیرا این گوسفند اصلاح نژادی دارای ژن دوقلوزا است. با این کار در هر بار بارداری حداقل دو بره متولد می‌شوند و گله با سرعت بیشتری بزرگ خواهد شد. مزیت گوسفند دوقلوزا یا چندقلوزا این است که خوراک آن کمی بیش از یک گوسفند معمولی است، اما حداقل به اندازه بارداری دو گوسفند بهره‌وری خواهد داشت زیرا در هر بار زایمان دست کم دو بره متولد می‌شوند. این موضوع باعث می‌شود تا سوددهی پرورش گوسفند برای دامدار در بازه زمانی کوتاه‌تری اتفاق بیفتد.
به طور کلی هدف از راه‌اندازی گله گوسفند و یا دامداری، پروراندن گوسفند داشتی و یا گوسفند پرواری است. اگر به طور خلاصه بخواهیم توضیح دهیم، این دو گوسفند در حقیقت به دو هدف متفاوت پرورانده می‌شوند. گوسفند داشتی برای بره‌زایی و فروش بره پرورش داده می‌شود و گوسفند پرواری برای به دست آوردن پشم و تولید گوشت پرورش می‌یابد. در ادامه به ارائه توضیح مختصر پیرامون این دو نوع شیوه پرورش دام اشاره خواهیم کرد.
گوسفند داشتی اصلاح نژاد شده افشار ژن
به طور معمول بازدهی و درآمدزایی گله گوسفند داشتی از فروش بره است. گوسفند داشتی معمولاً به دو شکل پرورش داده می‌شود.
- در محیط محصور مسقف یا غیرمسقف
- در مرتع و فضای آزاد
در روش اول بازدهی و وزن‌آوری گوسفند سرعت بیشتری دارد. از طرفی نیازمند هزینه و انرژی بیشتری نیز هست. چرا که گوسفند در محل استقرار خود تغذیه می‌شود و تحرک چندانی ندارد.
در روش دوم، گوسفند دیرتر به وزن مورد نظر می‌رسد، اما هزینه کمتری را به دامدار تحمیل می‌کند، زیرا در این روش گوسفند در مرتع و فضای آزاد تغذیه می‌شود و نیاز کمتری به کارگر دارد. اما چون بخشی از انرژی آن در رفت و آمد بین چراگاه و محل استقرار خود (آغل) مصرف می‌شود، لذا دیرتر از گوسفند داشتی محصور وزن‌آوری می‌کند.
گوسفند اصلاح نژاد شده افشار ژن از مزیت دو و یا چندقلوزایی برخوردار است. این خود متضمن رشد سریع گله و بازدهی در بازه زمانی کوتاه است.
گوسفند پرواری و مزایای مهم پرورش آن
پرورش گوسفندهای پرواری برای تولید گوشت و محصولاتی مانند پشم و یا پوست، همواره مورد توجه بوده است. فروش گوسفند پرواری به جهت تولید گوشت گوسفندی، بیشترین سود را برای دامداران داشته است. در کنار پرورش این نوع گوسفند برای تولید گوشت، تولید پشم نیز دستاورد حاشیه‌ای و البته پرسود این روش پرورش دام کوچک به حساب می‌آید. در این روش هر چه سرعت رشد و وزن‌آوری گوسفند بیشتر باشد، سرمایه‌گذاری انجام شده توسط دامدار زودتر به نتیجه و بازدهی مالی می‌رسد. برای این موضوع، انتخاب نژاد مناسب تأثیر بسیار زیادی در روند کار دامدار خواهد داشت. در این روش نیز اگر از گوسفند اصلاح نژاد شده افشار ژن در زمینه بره‌زایی بیشتر استفاده بشود، گله زودتر از موعد بزرگ خواهد شد و روند تولید سرعت بیشتر یخواهد یافت. در این روش‌ها در صورت بره‌زایی خود گله، معمولاً تعدادی میش مادر و قوچ مولد را همواره برای بره‌زایی مورد استفاده قرار می‌دهند و دیگر گوسفندان موجود در گله را متناسب با جنسیت آن‌ها مورد استفاده و تولید قرار می دهند. در این میان تولید گوشت بیشتر به واسطه گوسفند نر صورت می‌گیرد، چرا که میش‌ها را بیشتر برای بره‌زایی و تولید مثل نگهداری می‌کنند.
خدمات افشار ژن
به این ترتیب هر دو شیوه پرورش گوسفندها را به صورت اجمالی توضیح دادیم و بیان نمودیم که خدمات شرکت دانش بنیان افشار ژن مدرس، در دو زمینه ارائه گوسفند اصلاح نژادی و یا آموزش‌های لازم برای یادگیری شیوه پرورش گوسفند ، می‌تواند برای علاقه‌مندان این عرصه راه‌گشا و کمک کننده باشد. این آموزش‌ها مبتنی بر علم روز دنیا و تجربیات ارزشمند متخصصین این عرصه صورت می‌گیرد. در کنار هم قرار گرفتن گوسفند حامل ژن دوقلوزایی یا چندقلوزایی و همچنین آموزش‌های عملی و با کیفیت مبتنی بر علم و تجربه باعث می‌شود تا درصد خطا و ریسک سرمایه‌گذاری در این زمینه به شکل چشم‌گیری کاهش یابد. متخصصین افشار ژن همواره در این راه پشتیبان و همراه شما خواهند بود. راه‌کارهای پرورش گوسفند افشار ژن به عنوان یک مجموعه دانش بنیان زیرنظر دانشگاه تربیت مدرس، همواره در جهت ارائه خدمات ویژه به مخاطبان و همراهان خود بوده است و در این راه از ارائه هیچ کمکی به علاقه‌مندان و فعالان این عرصه فروگذار نخواهد کرد.