بیماری آرتروز گوسفند ؛ هر آنچه باید بدانید
آرتروز گوسفند یک بیماری مفصلی است که بیشتر در مفاصل پا اتفاق میافتد و موجب بروز تغییرات بهصورت دائمی میشود. التهاب مفصل در گوسفند در اثر عفونت در سطح استخوان رخ میدهد. باکتریها یا عوامل دیگری از قبیل عفونت در خون جریان دارند و در مفاصل رسوب میکنند و در آن مکان انتشار مییابند. گاهی اوقات بیماری آرتروز در گوسفندان، چندین مفصل در بدن را درگیر این عارضه میکنند که در بیشتر مواقع، در برهها قبل از شیرگیری و در اثر ورود برخی باکتریها به بدن توسط زخمها یا بریدگیهای سطح پوست اتفاق میافتد. آرتروز در گوسفندان به التهاب مفصل پا گفته میشود که موجب ازبینرفتن ارزش لاشه و مرگ دام میشود. دلیل اصلی آرتروز در گوسفندان هنگامی است که باکتریها توسط پوست وارد بدن میشوند. معمولاً آرتروز در گوسفندان به دلیل عفونت باکتریایی است. آرتروز موجب لنگش و تورم قابلمشاهده حداقل دو مفصل در پاها میشود. در اغلب مواقع برههای جوان دچار این بیماری میشوند. بیماری آرتروز و دیگر بیماریهای عفونی در برهها اصولاً از طریق بند ناف آنها بعد از متولد شدن ظاهر میشوند. برای پیشگیری از آرتروز گوسفندان باید برههایی که در مکانهای مسقف متولد و نگهداری میشوند باید بهصورت مداوم اقدام به ضدعفونی بند ناف آنها از طریق آنتیبیوتیکها و ضد باکتری نمایید تا مانع از ورود هرگونه میکروب و ویروسهای عامل این بیماری شوید.
دلایل بروز بیماری آرتروز گوسفند
انواع مختلفی از باکتریها بهصورت طبیعی در محیطزیست وجود دارد که میتوانند تأثیرات بسیار زیادی در بروز این بیماری داشته باشند. این باکتریها توسط زخمها و بریدگیهای ایجاد شده در پوست و بهوسیله بند ناف وارد بدن میشوند. این باکتریها توسط جریان خون در مفاصل قرار گرفته و انتشار مییابد. شرایط مهیا برای مبتلا شدن به این بیماری و ورود باکتریها به بدن شامل موارد زیر هستند:
- در هنگام تولد یا بعد از آن بهوسیله بند بافت به این بیماری مبتلا میشوند.
- در صورت ایجاد زخم در بدن بهویژه در هنگام پلاکگذاری گوسفند و پشمچینی یا بهوسیله گازگرفتن سگها و یا ایجاد زخم در بدن از طریق گیاهان رخ میدهد.
علائم بیماری آرتروز در گوسفندان
علائم بیماری آرتروز شامل موارد زیر میشوند:
ابتدا گوسفندان دچار بیحالی و افسردگی میشوند و مفاصل آنها گرم، متورم و دردناک است. گوسفندانی که دچار این بیماری میشوند بهسختی شروع به راهرفتن میکنند یا در هنگام بلند شدن دچار مشکل میشوند. در این مواقع بره یا گوسفند مبتلا ترجیح میدهند دراز بکشند و حرکتی نداشته باشند. گوسفندان مبتلا در این مواقع دچار لنگش بعد از ایستادن میشوند و احتمالاً تصور کنند این علائم نشان از بیماری لنگش است. در بیماری آرتروز ممکن است گوسفند هیچگونه نشانه و علائمی در آن ظاهر نشود. بهطورکلی علائم اولیه گرما و تورم در اطراف یک یا چند مفصل است. مفاصل نسبت به زانو بیشتر تحت تأثیر این بیماری قرار میگیرد. حرکتدادن مفاصل آسیبدیده توسط گوسفند محدود و دردناک است و موجب لنگش آنها میشود. پس از گذر زمان، گرما و در اغلب مواقع بیشتر تورم ایجاد شده کاهش مییابد، اما تورم جزئی موجب محدودیت در حرکت میشود و لنگش ملایم بهصورت دائمی باقی میماند.
تشخیص بیماری التهاب مفصل در گوسفند
برای تشخیص این نوع بیماری باید مفاصل از لحاظ تورم و گرما بررسی شوند. در اغلب موارد در هنگام مرگ تغییرات استخوانی در مفاصل رخ میدهد، مایع مفصل ضخیم میشود. همچنین بافتهای اطراف مفصل ضخیم میشوند و امکان دارد چرک در مفصل وجود داشته باشد.
پیشگیری از بیماری آرتریت در گوسفندان
یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در کاهش و بروز این بیماری مدیریت مناسب گله محسوب میشود. برای ممانعت از مبتلا شدن به آرتروز باید احتمال آلودگی زخمها را به حداقل برسانید و به بهبود هرچه سریعتر آنها کمک کنید. رعایت بهداشت در جایگاه دام و ضدعفونیکردن منظم محل نگهداری گوسفند و برههای شیرخوار در کاهش ابتلا به بیماری آرتریت مؤثر است. مهمترین راهحل برای ممانعت از ورود انواع باکتری به داخل بدن بره زنده، ضدعفونیکردن بند ناف بعد از متولد شدن است.
مدیریت بستر در هنگام بره زدایی که دربرگیرنده عوضکردن بهموقع بستر و از تمیز بودن بستر آنها در هنگام زایش اطمینان حاصل کنید.
-
شمارهگذاری گوسفند، پشمچینی که شامل:
- در صورت شمارهگذاری دام و پشمچینی برهها امکان افزایش خطر ابتلا به بیماری آرتروز در گوسفند را بین 4 تا 7 برابر وجود دارد.
- یک محیط را بدون هیچگونه گردوغبار و آلودگی را مهیا کنید و این عمل را جزء اهداف و ضروریات کار خود قرار دهید.
- سعی کنید تاحدامکان دما و رطوبت محیط را در حالت متعادل نگهدارید. مانع از ایجاد محیط مرطوب و بستر گلآلود شوید.
- برهها را در محیطهای باز نگهداری نکنید. بهدلیل افزایش آلودگی و احتمال آلوده شده زخمها مانع از نگهداری دامها با تراکم بالا در محیط شوید.
- برای شمارهگذاری از تجهیزات تمیز و تیز استفاده نمایید. بهصورت مداوم اقدام به ضدعفونیکردن تجهیزات کنید و مرتب ماده ضدعفونیکننده را تعویض کنید.
- بهتر است بهعلت کاستن استرس و بهبود زخمها در صورت ایجاد زخم در برهها، تفکیک گوسفندان از بره را کاهش دهید.
- به گوسفندان و برهها این اجازه را دهید که بهآرامی حرکت کنند و از حرکتهای ناگهانی که باعث شلوغی و ایجاد گردوغبار میشود، اجتناب کنید.
- در صورت ایجاد زخم، قبل از حمام ابتدا اجازه دهید زخمها بهبود (حداقل 2 هفته) پیدا کنند و از تمیز بودن مایعات مورداستفاده اطمینان حاصل نمایید. در این روش از یک باکتریواستات مناسب مورداستفاده قرار دهید.
-
کمک به بهبود زخمها
- بهتر است بعد از ایجاد هرگونه زخم به مدت بین 3 تا 4 هفته مانع از استرس و درگیری در دام شوید.
- مانع از جمعشدن مگسها بر روی زخمها شوید.
- برهها را خشک نگهداری کنید و قراردادن در محیطهایی که علوفه بلند و مرطوب دارند، اجتناب کنید.
درمان بیماری آرتروز در گوسفندان
پیش از اینکه بیماری گوسفند به یک آسیب دائمی در مفاصل تبدیل شود باید اقدام به درمان کرد. معمولاً درمان این بیماری از طریق آنتیبیوتیکها انجام میشود. نوع آنتیبیوتیک مورداستفاده متناسب با باکتری ایجاد شده متفاوت است. برای درمان قطعی بیماری آرتروز گوسفند بهتر است نوع آنتیبیوتیک مصرفی را تعیین کنید و در این مورد با دامپزشک منطقه مشورت نمایید.
پیامدهای اقتصادی بیماری التهاب مفصل در گوسفند در دامداری و کشتارگاه
پیامدهای اقتصادی این بیماری در دامداری و کشتارگاه شامل موارد زیر هستند که در ادامه به آنها میپردازیم:
- نرخ رشد و وزن کاهش مییابد.
- کشتار دام حذف میشود (اگر گوسفند توانایی راهرفتن و انتقال به کشتارگاه را نداشته باشد، در دامداری ذبح میشود).
- درمان آنها دارای هزینه بسیار زیادی است.
- در کشتارگاهها اقدام به بریدن پاهای آسیبدیده تا سطح مفصل میکنند. این عمل در کاهش قابلتوجه لاشه و وزن آن میتواند تأثیرگذار باشد.
- در کشتارگاهها لاشههایی که اغلب بیشتر از 4 مفصل آنها درگیر بیماری آرتروز هستند، از بین میروند.
عوامل تأثیرگذار در بیماری آرتریت
این بیماری تنها از طریق ورود باکتریها بهوسیله زخم بدن، بریدگی سطح پوست در زمان پشمچینی، پلاک کردن گوسفندان و حتی گازگرفتن آنها توسط سگ انجام میشود. نکته قابلتوجه اینکه تشدید این بیماری در برههای زنده پیش از 3 ماهگی افزایش مییابد و میتواند بهدلیل عفونت بند ناف بره زنده و ورود باکتری از طریق بند ناف باشد.
واکسیناسیون
برای افزایش مقاومت برهها در مقابل بیماریها، واکسیناسیون آنها در هنگام شمارهگذاری کمک بسیاری در پیشگیری از این بیماری میکند. درصورتیکه Erysipelothrix دلیل ایجاد این بیماری باشد، استفاده از واکسن توانسته نتایج مثبتی در این رابطه بههمراه داشته باشد. توجه داشته باشید که واکسیناسیون بهصورت دقیق و براساس دستورالعملهای اجرایی آن انجام شود. واکسیناسیون دامها موجب کاهش استرس در هنگام پلاکگذاری بره میشود. در هنگام پلاکگذاری باید بهداشت را رعایت نمایید و از ازدحام بیش از حد در جایگاه دام بکاهید.
در این مقاله سعی شد شما را با بیماری آرتروز گوسفند آشنا کنیم. در مطالب بالا به یکسری نکات کلی در مورد بیماری آرتروز در بین گوسفندان اشاره کردیم. بیماریهای مختلفی در بین گوسفندان شایع است و آرتروز یکی از مهمترین آنها محسوب میشود. بیماری آرتروز علائم خود را با التهاب مفصل در گوسفند نشان میدهد و موجب میشود دام در هنگام راهرفتن دچار درد و لنگش شود.
برای ارتباط با ما و ثبت نظرات و پیشنهادهای خود میتوانید از روش زیر در تماس باشید.