عمر گوسفند و عوامل موثر بر آن
عمر گوسفند به روش نگهداری شما بستگی دارد. میتوان اینگونه گفت که عمر مفید گوسفندان به خوراک و نگهداریهای ما بستگی دارد. عمر گوسفندان موضوعی است که ذهن افراد زیادی از دامپروران را به خود مشغول کرده است. مفید بودن عمر گوسفندها تأثیر زیادی بر کیفیت گوشت و محصول بهدستآمده از آنها است. قصد ما در این مقاله شرح عوامل مؤثری است که بر طول عمر گوسفندها تأثیرگذار است. گوسفندان حیواناتی با مقاومت زیاد در برابر عوامل خارجی هستند که در حد امکان بدن خود را با شرایط محیط وفق میدهند.
طول عمر مفید گوسفندان
به گوسفندان جوان بره گفته میشود. برهها مدت کوتاهی برای تأمین غذای خود به مادر وابسته هستند. برههای نر به مراقبت بیشتری نیاز دارند، زیرا بدن آنها حساستر از برههای ماده است و زمانی به بزرگسالی میرسند که قادر به تولیدمثل و تولید محصولاتی چون پشم باشند. تحقیقات نشان داده است که علت مرگ بیشتر میشها دلیلی دیگر به جز بالارفتن سن آنها وجود دارد. مهمترین این دلایل تأثیرگذار بر طول عمر گوسفند بیماری است. همچنین مهمترین درصد مربوط به مسمومیت گوسفندان میشود. به دلیل شنوایی بالایی که گوسفندان دارند از گله عقب نمیمانند و به صداها واکنش نشان میدهند. عقب ماندن گوسفند از گله میتواند دلیلی برای اثبات بهوجودآمدن بیماری باشد.
دوران بارداری گوسفند چگونه است؟
استفاده از تغذیه مناسب برای گوسفندان باردار، بسیار بر وضعیت جسمی آنها تأثیرگذار است. همانطور که ما انسانها به مواد مغذی نیاز داریم حیوانات هم بدنشان به مواد مغذی نیازی دارند. خصوصاً گوسفندان باردار بدنشان به انرژی بیشتری نیاز دارند. بهصورت علمی بخواهید در نظر بگیرید مدتزمان عمر حیوان به جثه حیوان هم بستگی دارد؛ بهطورمثال، طول عمر گوسفندها از گاو کمتر است. طول عمر گوسفندها 10 الی 12 سال است. تقریباً میتوان گفت با طول عمر سگها یکی است. البته ناگفته نماند که نوعی نژاد گوسفند وجود دارد که نام این نژاد مرینوس است و بیش از بیست سال عمر میکنند. عوامل مختلفی بر عمر گوسفندان تأثیرگذار است که در ادامه قصد شرح آنها را داریم.
- نژاد
- تغذیه
- زیستگاه
نژاد گوسفند چه تأثیری بر عمر گوسفند دارد؟
بسیاری از ما بیشتر در هنگام خرید گوسفند نژاد سافولک و یا رومانف را خریداری میکنیم؛ اما لازم به ذکر است که گوسفند افشاری نژادی دوقلوزا است. گوسفندان نژاد افشاری بهدلیل ارزش زیادی که دارند در تمامی بخشهای کشور پرورش داده میشوند. گوسفندان افشاری جزو ده گوسفندی محسوب میشوند که دارای نژاد برتر هستند. همچنین این نژاد مقاومت بسیاری در سرما دارد و بهخوبی بدن خود را با هوای محیط هماهنگ میکند. گوسفندان افشاری دارای پشمی ضخیم و باکیفیت هستند. قیمت نژاد افشاری بستگی به وزن و جنس گوسفند دارد. احتمال زنده ماندن گوسفند دوقلوزا کمتر از گوسفندان معمولی است
نژاد سافولک گوشتی سه تا شش ماه زودتر از نژادهای پشمی از جمله نژاد مرینوس رشد میکنند. هر نژادی بدن آن دارای مقاومت مختلفی است. همچنین به گروههای مختلفی تقسیم میشوند؛ بهطورمثال، گوسفندان ایرانی در دسته گوسفندانی با پشم فراوان قرار میگیرند. باید توجه داشت که گوسفندان از وزن و اندازههای گوناگون وجود دارند. نژاد گوسفند را باید با توجه با شرایط محیطی انتخاب کرد.
تغذیه سالم چه تأثیری بر طول عمر گوسفندان دارد؟
بیشتر شما میدانید که غذای موردعلاقه و اصلی گوسفند، علف است. لازم به ذکر است که گوسفندان قادر به این موضوع هستند که علف سالم را با دهان خود تشخیص دهند. نشخوار کردن گوسفندان در هنگام استراحت نشاندهنده سلامت آنها است. مواد خوراکی گوسفندان باید دارای پروتئین، مواد معدنی و انرژی فراوان باشد.
استفاده غذای مناسب برای گوسفندان فوایدی از جمله بالارفتن طول عمر مفید گوسفند، کاهش گرفتن بیماری در گوسفندان، سبب رشد مناسب و غیره میشود. لازم به ذکر است که برخی از بیماریها ممکن است به بقیه گلهِ هم انتقال داده شود و ضرر اقتصادی به شما وارد میشود به همین دلیل از گذر طول عمر مفید دامها اطمینان حاصل کنید.
زیستگاه مناسب چه تأثیری بر طول عمر گوسفندان دارد؟
محافظت از گوسفندان در برابر عوامل محیطی چون برفوباران نکتهای است که از بروز بیماری در گوسفندان جلوگیری میکند. به همین دلیل فراهم پناهگاهی مناسب برای گله بسیار مهم است. پناهگاه گوسفندان را باید در محلی دور از ساختمانهای مسکونی درست کرد. از درستکردن پناهگاه در مکانهای سیلآسا باید پرهیز کرد. همچنین باید دقت داشت که پناهگاه با استحکام زیاد ساخته شود تا در برابر بادهای شدید مقاوم باشد. همچنین نکته قابلتوجهی که وجود دارد این است که زیستگاه گوسفندها باید به صورتی باشد که آلودگیها و میکروبها وارد زیستگاه آنها نشود.
بهطورمثال، نوعی انگل گوارشی وجود دارد که گوشت گوسفندان را آلوده میکند و دیگر از محصولات آن گوسفند نمیتوان استفاده کرد. نگهداری از گوسفند نیازی به هزینه زیادی ندارد، اما نکته لازم به ذکری که وجود دارد این است که گله گوسفندان بیش از گله حیوانات دیگر در معرض انگلهای گوارشی قرار دارند و در صورت مبتلا شدن یک گوسفند در گله، انگل به بقیه گله هم انتقال داده میشود.
همچنین شفاف بودن و سفید بودن چشم گوسفند یکی دیگر از نشانههای سلامت بودن گوسفند است. درون چشم گوسفند بههیچعنوان نباید نشانههایی از زردی و یا خونی باشد. یکی دیگر از علائم سلامت بودن گوسفندان تشخیص ازروی ترشحات بینی و دهان است. گوسفند سالم بههیچعنوان نباید ترشحات چرکی داشته باشد و در صورت داشتن سرفه هم باید به دامپزشک مراجعه کرد، زیرا نشانه خوبی نیست. شما اگر دارای تجربه بالایی باشید قطعاً میدانید که شیوع بیماری در گله خطری بزرگ است که برای گله شما تهدیدآمیز است.
اگر شما قصد داشته باشید تا متوجه سن گوسفند خود شوید از راههای زیر باید استفاده کرد. گله خود را بهتر است از طریق دامپزشک هر شش هفته و یا هشت هفته مورد بررسی قرار دهید.
یکی از ویژگیهای حیوانات برای محافظت از خود در برابر شکارچیان پنهان کردن ناراحتی و بیماری است. به همین دلیل بهتر است به طور تخصصی سلامت گوسفند را تشخیص دهید.
- تشخیص ازروی دندانها
- تشخیص از شیارهای شاخ گوسفند
چگونه ازروی دندان گوسفندان، سن آنها را تشخیص دهیم؟
برهای که تازه به دنیا آمده باشد، هیچ دندانی در دهان خود ندارد. پس از گذشته دوهفته دندانها شروع به رشد میکنند و بعد از شش ماه دندانها به طور کامل رشد کردهاند. پس از این دوران دندانهای شیری شروع به ریختن خواهند کرد و دندانهای اصلی رشد میکنند. سن گوسفندان زنده را باید از رو دندانهای پیشین تشخیص دهید. دلیل این موضوع هم این است که گوسفندان فاقد دندانهای لثة بالا هستند. تغییراتی که در دندانهای آنها به وجود میآید بهاینترتیب است:
- برهها دارای هشت عدد دندان شیری هستند.
- هنگامیکه دو تا از دندانهای پیشین رشد میکنند به این معنی که بره یکساله است.
- هنگامیکه چهار عدد از دندانهای پیشین رشد میکنند به این معنی که گوسفند دوساله است.
- هنگامیکه شش عدد از دندانهای پیشین رشد میکنند یعنی سن گوسفند چهار سال است.
- گوسفند پنجساله تمامی دندانهایش رشد کرده است و دندانها به هم نزدیک هستند و فاصله زیادی با هم ندارند. زمانی که بین دندانها فاصله میافتد یعنی گوسفند ششساله است.
- وقتی دندان گوسفندها شروع به شکستن میکنند یعنی در سن هفت تا هشتسالگی است.
- هنگامیکه تمامی دندانهای گوسفند از بین میرود یعنی گوسفند در سن ده تا دوازده سال است.
چگونه از شیار شاخ گوسفندان سن آنها را تشخیص دهیم؟
استفاده از شیار شاخ گوسفندان برای تشخیص سن آنها یک روشی قدیمی است که درگذشته بهکار میبردند. شاخ گوسفندان همانند سم و ناخن آنها از کراتین تشکیل شده است. بههمین دلیل در هر سنی آنها رشد میکنند. وجود کراتین در شاخ گوسفندان سبب این موضوع شده است که علاوه بر طول شاخ، قطر شاخ هم ضخیمتر شود. شیارها زمانی بر روی شاخ ظاهر میشوند که گوسفند به بلوغ رسیده باشد. برای تشخیص سن گوسفند شیارهای شاخ را شمارش میکنند. هر تعداد که شیار وجود داشته باشد نشانگر سن گوسفند است هر یک شیار مفهوم یک سال عمر را دارد. تشخیص عمر گوسفند از طریق شاخ روشی مطمئن است اما بیشتر گوسفندان بهخصوص مادهها فاقد شاخ هستند. همچنین بهدلیل وجود پیچوتابهای بسیار زیاد در شاخ تشخیص تعداد آنها مشکل است. همانطور که در متن اشاره کردیم برای گذر طول عمر مفید گوسفندان باید نکاتی را رعایت کرد. برای پیداکردن نژاد مناسب برای پرورش بهتر است نژادها را در کنار هم قرار دهید و امتحان کنید. مجموعه دامپروری افشار ژن از گوسفندانی با قابلیت چندقلوزایی از جمله نژاد افشاری استفاده میکنند که در اواسط متن توضیحاتی را پیرامون نژاد افشاری به شما ارائه دادهایم. همانطور که گفتیم گوسفند سالم را میتوان از انرژی روزانه و طرز نشخوار کردن آن تشخیص داد. بهطورکلی میتوان گفت که نگهداریهای درست ما از گله سبب افزایش طول عمر گوسفندان میشود. تحقیقات ثابت کرده است که مهمترین علت مرگ گوسفندها بیماری است بههمین دلایل جلوگیری از این اتفاق سبب افزایش عمر گوسفند میشود. در این مقاله قصد داشتیم تا مطالب مفیدی را پیرامون گوسفندان به شما ارائه دهیم. نظرات و انتقادات خود را از راه ارتباطی زیر با ما در میان بگذارید.