گوسفند پرواری و عوامل مؤثر در یک پروار بندی موفق
گوسفند پرواری چیست و چه عواملی باعث میشود که یک پروار بندی موفق باشد و سود مناسبی نصیب دامدار کند؟ میزان مصرف گوشت انسان در سالهای گذشته چند برابر شده و همین مسئله در کنار افزایش جمعیت کرده زمین باعث شده تا نیاز بازار به گوشت افزایش یابد. یکی از مهمترین راههای تأمین گوشت مورد نیاز بازار، پرواربندی است. زمانی که نکات مؤثر و مفید در این کار رعایت شود و همچنین از روشهای نوین و علمی پرورش گوسفندان استفاده شود، میتوان امیدوار بود که علاوه بر تأمین نیاز بازار، سود مناسبی نصیب دامداران شود. یکی از راههایی که در سالهای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته و توجه به آن میتواند باعث شود تا سود بیشتری نصیب دامدار شود استفاده از گوسفند چندقلوزا و اصلاح نژاد شده است. همچنین دامداران باید در خصوص گوسفندان، بیماریها و مواردی که میتواند آنها را با مشکل مواجه کند و از میزان سود آنها بکاهد، اطلاعات مناسبی کسب کنند. به همین دلیل پیشنهاد میکنیم که مقالات تخصصی سایت مجتمع دامپروری افشار ژن را مطالعه کنند تا اطلاعات مناسبی در خصوص پرورش گوسفند کسب کنند. همچنین پیشنهاد میکنیم که مطلب برنامه واکسیناسیون گوسفند نیازمند توجه به چه مواردی است؟ را برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص واکسیناسیون و بیماریهای گوسفندان مطالعه کنند. در این مطلب قصد داریم نکاتی در خصوص گوسفند پرواری و پرواربندی بیان کنیم. با مجتمع دامپروری افشار ژن همراه باشید.
گوسفند پرواری چیست؟
هر روز به عدد ساکنان کره زمین افزوده میشود و این افزایش جمعیت به معنی افزایش نیازهای آنها است. یکی از این نیازها، نیاز به پروتئین و گوشت است. به طور متوسط هر انسان در سال 34 کیلوگرم انواع گوشتها را مصرف میکند. این گوشتها شامل گوشت گاو، گوسفند، خوک و مرغ است. این مصرف بالا یاعث میشود تا نیاز به پرورش دام بیشتر احساس شود. به همین جهت روشهایی علمی برای کار پرورش گوسفندان به وجود آمده که یکی از آنها پرواربندی است. پرواربندی در حقیقت به معنی رساندن دام به وزنی مشخص در کوتاهترین زمان ممکن برای استفاده از گوشت آنها است.
به گوسفندانی که مهمترین دلیل نگهداری از آنها استفاده از گوشتشان است، گوسفند پرواری میگویند. معمولاً برهها را برای کار پرواربندی انتخاب میکنند. دلیل این کار هم ضریب تبدیل بالای جیره غذایی به گوشت و سرعت افزایش وزن آنها است. زمانی که گوسفندان به بلوغ میرسند رشد چندانی نمیکنند و گوشتشان پس از مدتی مورد علاقه بازار نیست به همین دلیل معمولاً این نوع گوسفندان را فقط برای استفاده از گوشتشان پرورش نمیدهند.
عوامل مؤثر در پروار بندی موفق
باید گفت که مهمترین هدفی که در پرواربندی دنبال میشود و دامداران قصد دارند که به آن برسند، پرورش گوسفند و سایر دامها و رساندن آنها به وزن مشخص با هزینههایی مناسب و پایین است. به همین دلیل نیاز است که به عوامل مؤثر بر پروار بندی موفق دقت بیشتری شود. استفاده از روشهای نوین و علمی مانند استفاده از گوسفند چندقلوزا و اصلاح نژاد شده، توجه به نکات تغذیه و بهداشتی و همچنین خرید و پرواربندی دام در زمان مناسب تنها چند نمونه از کارهایی است که میتواند هزینههای پرواربندی را به میزان مناسبی کاهش دهد. مجتمعهای دامپروری هزینههای بسیاری دارند که معمولاً نیمی از بودجه مجتمعهای پرورش گوسفند صرف خرید و تهیه مواد غذایی میشود. گاهی با تمام هزینههای انجام شده، موفقیت و سود مناسبی حاصل نمیشود. دلیل این امر عدم توجه به برخی نکات و مسائلی است که میتواند باعث موفقیت یا عدم موفقیت دامدار در کار پرورش گوسفندان شود. برای کسب موفقیت در پرواربندی نیاز است در خصوص این کار و عوامل تأثیرگذار بر آن اطلاعات کافی کسب کنید. توجه به برخی نکات میتواند میزان موفقیت را بالاتر برد و همچنین از ریسک کار پرورش گوسفندان به میزان زیادی بکاهد. برخی از مهمترین نکاتی که باید به آنها توجه شود عبارتاند از:
1- استفاده از نژادهای مناسب
یکی از مهمترین اهداف دامداران از کار پرواربندی کسب سود است و به همین دلیل استفاده از تمام انواع دامها را نمیتوان راه مناسبی برای این کار دانست. برخی دامداران با توجه به محل سکونت، شرایط محیطی و موارد دیگر اقدام به پرورش گوسفندان به روش سنتی میکنند و تنها هدفشان پرواربندی نیست. این دامداران علاوه بر گوشت از پوست، پشم و شیر گوسفندان نیز استفاده میکنند تا سود اقتصادی به دست آورند اما سود این موارد در گوسفند پرواری کمتر است و آنها به سرعت پس از رسیدن به وزن مورد نظر به کشتارگاهها فرستاده میشوند تا گوشت آنها به بازار روانه شود. به همین دلیل بهتر است که در هنگام انتخاب گوسفندان، به سراغ نژادهایی رفت که توانایی و قدرت تولید گوشت بالایی دارند و همچنین از ضریب تبدیل مواد غذایی به گوشت مناسبی برخوردار باشند. یکی از بهترین گوسفندانی که برای این کار میتوان مورد استفاده قرار داد، گوسفندان اصلاح نژاد شده هستند. همچنین با استفاده از انواع گوسفند چندقلوزا و دوقلوزا میتوان سرعت ازدیاد گله را بیشتر کرد و به این شکل تعداد بیشتری گوسفند برای پرورش در اختیار داشت.
یکی دیگر از کارهای که برای پروار بندی موفق میتوان انجام داد استفاده از نژادهای سنگین وزن است. این نژادها وزن بیشتری به دست میآورند و همچنین در هنگام تولد وزن بره بیشتر از سایر نژادها است. معمولاً این نژادها افزایش وزن سریعتری دارند و زودتر به وزنهای بالا میرسند. یکی دیگر از نکاتی که گوسفندان سنگین وزن را در میان گوسفندان پرواری قرار میدهد، دیرتر رسیدن آنها به بلوغ جنسی است. زمانی گوسفند به بلوغ میرسد هورمونهایی در بدنش ترشح میشوند که در میزان رشد و افزایش وزن آنها تاثیر منفی دارد و از میزان آن میکاهد. پس به همین دلیل باید بگوییم گوسفندانی که دیرتر به بلوغ میرسند میتوانند زمان بیشتری را برای رشد و نمو داشته باشند و همین امر سبب افزایش وزن سریعتر آنها میشود. یکی از مهمترین نژادهای سنگین وزن ایران، نژاد افشاری است که قابلیتهای بسیار خوبی برای اصلاحات ژنتیکی دارد. همچنین این نژاد را به راحتی میتوان با استفاده از روشهای اصلاح ژنتیکی و نژادی به گوسفند چندقلوزا و دوقلوزا تبدیل کرد.
۲- جایگاه مناسب
ایجاد جایگاه و در اختیار داشتن فضایی مناسب از دیگر الزاماتی است که برای پروار بندی موفق باید به آن توجه شود. درست است که گوسفندان موجوداتی کم توقع از نظر جا و مکان هستند و با حداقل تأسیسات میتوان از آنها نگهداری کرد و آنها را پرورش داد اما باید توجه داشته باشید که عدم داشتن جایگاه مناسب باعث میشود تا رعایت موارد بهداشتی سختتر شود. همین مسئله کار رعایت مسائل بهداشتی را سختتر میکند و در صورت بیمار شدن یک گوسفند، بیماری به سرعت در میان گله شیوع پیدا خواهد کرد. همانطور که میدانید شیوع بیماری در میان گله به معنی پرداخت هزینههای بسیار برای انجام مراحل درمانی است. در کنار این موضوع توقف رشد دامها بر اثر بیماری و همچنین احتمال تلف شدن آنها از دیگر موضوعاتی است که میتواند در سود دامدار تأثیرات منفی بسیار بگذارد. گوسفندان پرواری باید از نظر جایگاه در وضعیت مناسبی باشد و فضای کافی برایشان ایجاد شده باشد. علاوه بر شرایط مناسب خود جایگاه بررسی مواردی مانند آب و هوا، درجه حرارت منطقه، میزان رطوبت و شرایط زمین نیز میتواند در کار پرورش گوسفند پرواری تأثیرگذار باشد. البته نباید فراموش کرد که گوسفند چندقلوزا و داشتی نیز نیاز به مراقبت و جایگاه مناسب دارد.
3- توجه به خوراک و جیره غذایی
یکی دیگر از مواردی که در کار پروار بندی موفق نقش بسیار مهم و مؤثری بازی میکند، توجه به خوراک و جیره غذایی مناسب گوسفندان پرواری است. قیمت مواد غذایی در طول سال تغییرات فراوانی را به خود میبیند. معمولاً در بهار و تابستان میتوان علوفه و غلات مورد نیاز گوسفندان را به راحتی و با قیمتی پایین و مناسب تهیه کرد اما زمانی که به پاییز و زمستان میرسیم که فصل برداشت تمام شده، قیمت این مواد به میزان بسیار زیادی افزایش مییابد. به همین دلیل باید در خصوص نگهداری و تهیه جیره غذایی مورد نیاز از قبل اقداماتی را انجام داد. معمولاً دامدارانی که قصد پرواربندی و پرورش گوسفند پرواری را دارند تا اوایل پاییز در مراتع از گوسفندان نگهداری میکنند و قسمت اعظم تغذیه گوسفندان به وسیله چرا در این مناطق تأمین میشود. در همین زمان علوفه مورد نیاز گوسفندان را در سیلو ذخیره میکنند تا در پاییز و زمستان بتوانند جیره غذایی مورد نیاز دامها را تأمین کنند یا حداقل بخش بسیار زیادی از آن را از قبل تأمین کرده باشند تا در زمان گران بودن مواد غذایی نیاز به خریدن حجم زیادی از آن نداشته باشند. پیشنهاد میکنیم مطلب از روش های نگهداری علوفه به صورت صحیح چه میدانید؟ را مطالعه کنید تا اطلاعات بیشتری در خصوص نگهداری از علوفه در سیلو کسب کنید. از نکاتی در هنگام تهیه جیره غذایی گوسفند پرواری باید به آن توجه شود میزان غذای مورد نیاز برهها است. به صورت کلی میتوان گفت که هر بره روزانه در حدود ۳ تا ۴ درصد وزن خود به مواد غذایی و خوراک نیاز دارد. به طور مثال باید گفت که بره ۲۵ کیلویی به ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ گرم خوراک در روز نیاز دارد در حالی که این عدد برای بره ۴۵ کیلویی به عددی بین ۱۷۰۰ تا ۲۰۰۰ گرم در روز میرسد. همانطور که متوجه شدید یکی از سنگینترین هزینههای پرواربندی گوسفندان به خوراک اختصاص دارد. به همین دلیل باید در تهیه و تأمین خوراک ارزان قیمت و نگهداری صحیح آن بیشترین دقت را به خرج داد تا مجبور نبود خوراک با قیمت بسیار بالا تهیه کرد. در مورد گوسفندهای اصلاح نژادی و گوسفند چندقلوزا نیز باید جیره غذایی مخصوص را رعایت کرد.
۴- توجه اصول تغذیه
توجه خوراک و جیره غذایی از جهات دیگری نیز بسیار مهم است و آن هم رعایت اصول تغذیه است. گوسفندان هم مانند تمام جانداران دیگر نیازهای متفاوتی دارند که معمولاً آنها را از طریق خوراک تأمین میکنند. به همین دلیل تنظیم مناسب جیره غذایی به گونهای که تمام مواد لازم برای رشد و نمو گوسفندان در آن وجود داشته باشد، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. معمولاً دامداران برای تغذیه گوسفند پرواری سه جیره اصلی دارند. جیرههای پرواربندی از نظر غلظت و مواد مغذی موجود در آنها تفاوت بسیاری دارند که توجه به آن میتواند در دریافت نتیجه مناسب و انجام کار پروار بندی موفق به کمک دامدار بیاید. این جیرهها عبارتاند از:
-
جیره شروع
جیره شروع شامل مقادیر زیادی علوفه و مواد غذایی با پروتئین بالا است. برای این که بتوان میزان بیشتری پروتئین به گوسفند رساند باید نسبت علوفه به کنستانتره در این جیره غذایی ۶۰ به ۴۰ باشد.
-
جیره میانی
در جیره میانی میزان انرژی و پروتئین به بالانس و تعادل نسبی میرسند. این جیره متعادل است و به همین دلیل از میزان برابر علوفه و کنستانتره در آن استفاده میشود.
-
جیره پایانی
در این جیره میزان پروتئین کاهش مییابد و میزان انرژی موجود در مواد غذایی بسیار بیشتر از دو جیره دیگر میشود. در این جیره نسبت علوفه به کنستانتره ۴۰ به ۶۰ است. در این دوره از مواد با ارزش غذایی و انرژی بالا مانند جو نیز استفاده میشود.
کنستانترهها در حقیقت ترکیب متراکم شده چندین ماده مغذی و مورد نیاز دام هستند که میتوانند بخش زیادی از نیازهای آنان به مواد غذایی را تأمین نمایند. کنستانترهها در انواع مختلفی تولید میشوند که هر کدام از آنها برای مصارف جداگانه و متفاوتی استفاده میشود. از مرسومترین و رایجترین کنستانترهها میتوان به کنستانتره پرواری و داشتی اشاره کرد.
توجه داشته باشید که جیرههای غذایی باید توسط کارشناسان و متخصصان دامپروری تهیه و تنظیم شود تا بتوان از کار پرورش گوسفند سود مناسبی به دست آورد. هر گونه تغییر در میزان مواد مانند کاستن یا اضافه کردن مواد باید تحت نظر کارشناسان باشد تا باعث به وجود آمدن اختلالات متابولیکی و ایجاد مشکلات در تغذیه گوسفند پرواری نشود. همچنین توجه داشته باشید که جیره غذایی مورد نیاز گوسفند چندقلوزا و دوقلوزا با گوسفندان عادی تفاوت دارد. توجه به این تفاوت میتواند باعث رشد بهتر و تولیدات بیشتر توسط این گوسفندان شود و سلامت آنها را با خطر مواجه نکند.
۵- اصول بهداشتی
عدم رعایت اصول بهداشتی یکی از مواردی است که نه تنها کار پرورش گوسفند پرواری را با مشکل مواجه میکند، بلکه میتواند از سود دامدار به میزان بسیار زیادی بکاهد. همانطور که در پاراگرافهای بالاتر به آن اشاره کردیم، بیمار شدن گوسفندان میتواند در روند رشد و افزایش وزن آنها اخلال ایجاد کند، هزینههای سرسام آوری برای تهیه دارو و همچنین مراجعه دامپزشک به دامدار تحمیل کند و در صورت تلف شدن یک یا چند دام باعث شود از سود دامدار به میزان بسیار زیادی کاسته شود و یا حتی موجب متضرر شدن او شود. به همین دلیل باید در خصوص اصول بهداشتی پرورش دام اطلاعات کسب کرد و با انواع بیماریهایی که گوسفندان را درگیر میکند آشنا بود. آشنایی با بیماریهای گوناگون و علائم آنها از آن جهت حائز اهمیت است که در صورت مشاهده بتوان متوجه مشکل شد و در سریعترین زمان ممکن با دامپزشک ارتباط برقرار کرد و در خصوص راههای پیشگری از انتقال بیماری به سایر گله و درمان گوسفند بیمار اقدامات لازم را انجام داد. به همین دلیل پیشنهاد میکنیم برای آشنایی با انواع بیماریها مطلب بیماری های گوسفندان، انواع و درمان را مطالعه کنید. از مهمترین اصول بهداشتی که باید قبل از ورود دامها به جایگاه به آن توجه کرد، ضدعفونی تمام محل نگهداری است. همچنین در صورتی که قرار است دام جدیدی به گله افزوده شود باید برای دو هفته در قرنطینه باشد تا در صورت بیمار بودن، بیماری را به سایر گوسفندان منتقل نکند. ضدعفونی کردن مناسب وسایل مورد استفاده از دیگر راههایی است که به کمک آن میتوان از ایجاد و شیوع بیماریهای گوناگون در میان گوسفندان جلوگیری کرد. دقت داشته باشید که این موارد در مورد گوسفندهای داشتی نظیر میشها و گوسفند چندقلوزا نیز صدق میکند.
از مهمترین اصول بهداشتی که باید در جایگاههای نگهداری و پرواربندی گوسفندان به آن توجه شود میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تمیز کردن مداوم محل غذا خوردن
- تهیه آب تازه و تمیز کردن آبشخور
- توجه به مناسب بودن تعداد گوسفندان با توجه به فضای در اختیار
- خوراندن داروهای ضد انگل پس از چرا در مرتع
- انجام واکسیناسیونهای لازم در زمان مناسب
- ضدعفونی کردن جایگاه
- نمونهبرداری از آب و خوراک گوسفندان برای اطمینان از سالم بودن آنها
۶- زمان خرید
برخی دامداران برای کار پرورش گوسفندان، از برههای مازاد دامدارهای دیگر استفاده میکنند. به خاطر داشته باشید که قیمت بره اواخر فصل بهار که بره از شیر گرفته میشود به پایینترین سطح خود میرسد. بسیاری از دامداران و عشایر قادر به نگهداری برههای مازاد نیستند و به همین دلیل در اولین فرصت آنها را به فروش میرسانند که بسیاری از این برهها را با هدف پرواربندی خریداری میکنند. به خاطر داشته باشید که در این زمان مراتع نیز غنیتر هستند و کار پرورش گوسفند پرواری راحتتر است و همین امر میتواند در سود دامدار تأثیرگذار باشد.
۷- حذف دامهای ضعیف
از دیگر مواردی که توجه به آن باعث میشود کار پرورش گوسفندان پرواری سود مناسبی داشته باشد، حذف دامهای ضعیف از گله است. برخی از برهها در هنگام تولد ضعیف هستند و به همین دلیل روند رشد کندی دارند و ضریب تبدیل مواد غذایی به وزن در آنها بسیار پایین است. معمولاً دامداران برای انجام کار پروار بندی موفق این گونه برهها را به سرعت حذف میکنند و در صورت امکان با برههای جدید و سالم جایگزین میکنند. حذف این برهها میتواند باعث شود تا ضریب کلی تبدیل جیره غذایی به گوشت بالاتر رود و سود دامدار بیشتر شود. برخی دامداران قبل از حذف بره ضعیف از گله، آنها را در محیطی جداگانه نگهداری میکنند. تعدادی از این برههای ضعیف در این محیطها روند مناسبی را پیش میگیرند و روند رشد آنها بهتر میشود.
یکی از مهمترین روشهای مورد استفاده در مدیریت گله استفاده از ابزارهای مربوط به کنترل نمره وضعیت بدن دام است. دامداران و متخصصین با استفاده از این روش میزان چربی و گوشت گوسفندان را تخمین میزنند و با استفاده از آن علاوه بر شناسایی برههای ضعیف میتوانند در خصوص زمان پایان پرواربندی تصمیم بگیرند. در حقیقت زمانی پرواربندی به پایان میرسد که بیشتر غذای مصرفی توسط دام به چربی تبدیل شود و میزان تولید گوشت در دام کاهش یابد. در این زمان به دلیل عدم وجود توجیه اقتصادی معمولاً کار پرواربندی را به پایان میرسانند و گوسفندان را برای استفاده از گوشت آنها میفروشند. در ضمن باید دانست که نباید بره ضعیف را به گله گوسفند داشتی و گوسفندهای اصلاح نژادی نظیر دوقلوزا و گوسفند چندقلوزا اضافه کرد بلکه باید آن را جداگانه پرورش داد و روند رشدش را کنترل کرد.
8- سن شروع پرواربندی
از دیگر نکاتی که میتواند در پروار بندی موفق نقش داشته باشد، توجه به بهترین سن برای پرورش گوسفند پرواری است. در صورتی که گوسفند را در این سن پرواربندی کنید، حداکثر میزان رشد، افزایش وزن و بالاترین ضریب تبدیل مواد غذایی به گوشت را خواهید داشت. معمولاً این سن در خصوص گوسفندان پرواری از ۴ ماهگی شروع میشود و تا ۹ ماهگی ادامه مییابد. معمولاً برای پروار بندی موفق ، بلافاصله پس از دوران شیرخوارگی باید اقدامات لازم را انجام داد و تغذیه مناسب را در اختیار برهها قرار داد. توجه داشته باشید که معمولاً زمان از شیرگیری برهها در فصل بهار و تابستان است و به همین دلیل علوفه تازه با قیمتی ارزان و مناسب در دسترس است. به همین دلیل میتوان کار پرورش گوسفند را با هزینه پایین و بازده بالا انجام داد. تحقیقات نشان میدهد که پس از ماه هشتم به تدریج عملکرد و میزان رشد گوسفندان کاهش مییابد و به جای گوشت بر میزان چربی گوسفند پرواری افزوده میشود. نکتهای که دامداران باید به آن توجه کنند این است که قیمت چربی بسیار ارزانتر از گوشت است و در صورت بالا رفتن بیش از حد میزان چربی گوسفندان بر ارزش لاشه افزوده نمیشود و تنها هزینه تهیه غذا برای تولید این چربیها بر دامدار تحمیل شده است.
با توجه به نکات گفته شده بهتر است که کار پرواربندی را در سنین پایینتر شروع کنیم تا در زمان مناسب بتوان با فروش گوسفند سود مناسبی را به دست آورد. توجه داشته باشید که سن خرید گوسفند برای گله داشتی کاملاً متفاوت است و بهتر است برای گله داشتی به سراغ گوسفندان ۱۲ تا ۱۸ ماهه بروید. چه این دامها گوسفند چندقلوزا باشند چه میش داشتی معمولی.
مجتمع دامپروری افشار ژن
توجه داشته باشید که یکی از مهمترین نکاتی که میتواند باعث شود تا کار پروار بندی موفق شود و دامدار به سود مناسبی برسد، خرید گوسفند و بره از مراکز معتبر است. این کار باعث میشود تا دام سالمی را خریداری کنید و این کار از آن جهت حائز اهمیت است که خرید دام ناسالم و اضافه کردن آن به گله میتواند باعث شیوع بیماریهای گوناگون شود و دامدار را با دردسرهای متفاوتی مواجه کند. مجتمع دامپروری افشار ژن محصولات با کیفیتی مانند گوسفند چندقلوزا ، گوسفند دوقلوزا ، میش و قوچ هموزیگوت ، میش و قوچ هتروزیگوت و گوسفندان نژاد افشار برولا را به متقاضیان عرضه میکند. همچنین محصولاتی دامی مانند میش آبستن افشاری شکم اول با تضمین کارشناسان و همچنین مدرک سونوگرافی، بره نر افشاری جهت پرواربندی و قوچ ژن دار را میتوان از این مجتمع تهیه کرد. به خاطر داشته باشید که این مجتمع محصولات غیر دامی مانند ژنوتیپ و تعیین آن در آزمایشگاه تست ژنتیک، کنستانتره پرواری و داشتی و همچنین سیدر گوسفند را به مشتریان ارائه میدهد. ژنوتیپ در حقیقت تستی است که از طریق آن ویژگیهای خاص ژنتیکی دام مشخص میشود. از مهمترین ویژگیهایی که میتوان توسط این آزمایش متوجه شد وجود ژن Fceb یا برولا است که باعث میشود تا گوسفند چندقلوزا و یا دوقلوزا شود. همچنین توسط این ژن میتوان نسب دامها را تشخیص داد و تعیین کرد و با استفاده از این مساله در خصوص بیماریهای ژنتیکی احتمالی و تهیه برنامه تغذیه بهینه اطلاعات مناسبی را به دست آورد. دامداران و متقاضیان محترم میتوانند برای تعیین ژنوتیپ دامهای خود به مجتمع دامپروری افشار ژن مراجعه کنند و از خدمات این مجتمع استفاده کنند. همچنین این شرکت ارائه دهنده گوسفند چندقلوزا و دوقلوزا نیز هست.
در صورتی که مطالعه این مطلب برایتان سودمند بود پیشنهاد میکنیم مطلب سقط جنین در گوسفندان چه عواملی دارد و چه راههایی برای پیشگری از سقط جنین وجود دارد؟ را مطالعه کنید.