فلاشینگ گوسفند چیست؟
فلاشینگ گوسفند یک متد بی‌نظیر با استفاده از جیره غذایی مناسب برای افزایش قابلیت چندقلوزایی در میش‌ها است. فلاشینگ گوسفندان یک روش تأثیرگذار برای بالابردن سودآوری در کار بره زایی و تولیدمثل به‌شمار می‌رود. به روش جیره‌ای در دوره و یا در زمان جفتگیری بین میش‌ها و قوچ‌ها از هر نوع نژاد که منجر به چندقلوزا کردن دام‌ها شود، فلاشینگ در گوسفندان گفته می‌شود. گوسفندان دام‌هایی هستند که نیاز انسان‌ها روزبه‌روز به آن‌ها افزایش می‌یابد. فلاشینگ به این معنا است که برنامه تغذیه‌ای آن‌ها پیش از شروع جفتگیری تنظیم شود. به عملی که باعث بالارفتن بازده تولیدمثل دام‌ها و افزایش درصد دوقلوزایی در آن‌ها می‌شود، فلاشینگ گفته می‌شود. در دامپروری‌های متعدد برای این‌که تخمک‌گذاری آزاد شود و میزان چندقلوزایی بالا رود میزان تغذیه میش را افزایش می‌دهند.برای اضافه کردن متن مورد نظرتان اینجا کلیک کنید.
نکاتی که هنگام فلاشینگ در گوسفندان باید رعایت کرد
بیماری‌های واگیردار و خطرناک دامی بسیاری وجود دارد که امکان دارد هر لحظه و در هر مکان دام‌ها و گوسفندان را به خطر ابتلا به آن انداخته و آن‌ها را دچار مریضی کند. در این صورت استفاده از انواع واکسنها، داروهای ضد انگلی و دیگر داروها مانع از ابتلا گوسفندان به انواع بیماری‌های اپیدمی از جمله بروسلا و آنتروتوکسمی می‌شود. معاینه دام زنده توسط دامپزشک و در صورت نیاز تجویز واکسن برای دام‌ها از مهم‌ترین مراحل فلاشینگ کردن گوسفندان به‌شمار می‌رود. واکسن‌هایی که برای دام گوسفندی مورداستفاده قرار می‌گیرد شامل واکسن تب برفکی، شاربن، آبله، آگالاکسی و بروسلوز هستند.
یکی از مهم‌ترین نکات پیش از فلاشینگ کردن گوسفندان توجه به تغذیه دام‌ها به مدت 10 روز با علوفه‌های کم‌ارزش است. اگر شرایط برای تغذیه گوسفندان با علوفه‌های کم‌ارزش وجود نداشت باید از طریق واکسن‌های آنتروتوکسمی نسبت به کاهش میزان تغذیه دام‌ها در این مدت اقدام نمود.
بیماری پرخوری در گوسفندان
بیماری پرخوری در گوسفندان به‌‌‌‌‌‌‌عنوان آنتروتوکسمی شناخته شده است. این بیماری یک نوع از اختلال تغذیه‌ای در گوسفندان است که موجب پرخوری آن‌ها و تغذیه بیش از حد از انواع غلات و شیر می‌شود. بیماری آنتروتوکسمی در چندقلوزایی گوسفندان تأثیرات منفی ایجاد می‌کند و موجب می‌شود گوسفندان قادر به دوقلوزایی و یا چندقلوزایی نباشند. از جهتی دیگر پرخوری در گوسفندان موجب تولد بره‌هایی ضعیف و در مواردی نیز معلول می‌شود. بیماری آنتروتوکسمی موجب افزایش میزان چربی در دام‌ها از جمله گوسفند شده و سرانجام میزان باروری آن‌ها را کم می‌کند؛ بنابراین در صورت مشاهده علائم مرتبط با این بیماری بلافاصله برای درمان آن‌ها اقدام نمایید.
آمادگی گوسفندان جهت تخمک‌گذاری
تخمک‌گذاری در دام‌ها از جمله گوسفندان بسیار شبیه تخمک‌گذاری در انسان است. در این صورت هرچقدر گوسفند چاق‌تر و فربه‌تر باشد، امکان تخمک‌گذاری در او کم شده و موجب نازایی دام در درازمدت می‌شود. در نتیجه باید روش تغذیه گوسفندان به‌شکلی باشد که در فرایند تخمک‌گذاری آن‌ها اختلالی وارد نشود. برای پیشگیری از ایجاد اختلال ضروری است به مدت 10 روز پیش از اجرای مرحله فلاشینگ گوسفندان، آن‌ها را در یک بخش نگهداری کنید که تغذیه آن‌ها از طریق علوفه غذایی کم‌ارزش باشد.
روش‌های فلاشینگ گوسفند
انجام روش فلاشینگ گوسفند شامل 3 مرحله است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
مرحله اول
در این روش باید 10 روز پیش از فلاشینگ در گوسفندان مانع مصرف غذاهای مقوی از قبیل یونجه، تره فرنگی، گیاهان استروژنی و غلات شد. در این مرحله ضروری است گوسفند ماده در یک مکانی که غذای مقوی و باارزش وجود ندارد، نگهداری شود و از واکسن‌های آنتروکسمی برای ممانعت از پرخوری آن‌ها استفاده نمود.
مرحله دوم
در این مرحله، 15 روز باید به گوسفندان تغذیه تازه و باارزش از قبیل یونجه تازه داده شود. در این صورت 2 روز پیش از اتمام این دوره باید قوچ‌ها را به مدت 3 روز پشت‌سرهم در بین میش‌ها قرار داد، اما مانع از ایجاد شرایط جفتگیری شد تا در این مدت میل گوسفندان و قوچ‌ها به جفتگیری به‌شدت افزایش پیدا کند.
مرحله سوم
در این مرحله، 15 روز مرحله دوم به پایان رسیده است. بعد از اتمام این مدت‌زمان و در روز 16 باید تغذیه گوسفندان از طریق یونجه حذف شده و قوچ‌ها را در بین میش‌ها رها کنید. سپس باید به مدت 10 روز آن‌ها را با تغذیه با دانه آغاز کرده و بدون این‌که به آن‌ها یونجه دهید. در پایان روش سوم باید اقدام به نگهداری گوسفندان به‌صورت جیره‌ای کرد؛ بنابراین می‌توانید با رعایت اصول مناسب دوقلوزایی و چندقلوزایی را انجام داده و در نتیجه با افزایش تعداد دام‌ها به سود بالایی برسید.
روش دو قلوزایی در گوسفند زنده
در حال حاضر دامداران با آگاهی از نژادهای مختلف دام زنده اکثراً به‌دنبال خرید و نگهداری از گوسفندان چندقلوزا هستند. در این صورت علاوه‌بر درآمد و سود قابل‌توجه بتوانند تعداد گوسفندان گله خود را افزایش دهند، البته قیمت گوسفندان نژاد چندقلوزا نسبت به دیگر نژادها بسیار بیشتر است و معمولاً دامداران قدرت خرید یک رأس از این دام را ندارند. بههمین دلیل یک روش دوقلوزایی گوسفند وجود دارد به آن فلاشینگ گفته می‌شود. با استفاده از این روش می‌توانید از هر نوع نژادی در هر بار زایش چندین بره متولد شود. نکته قابل‌توجه این است که فلاشینگ کردن گوسفندان برای دوقلوزایی نیاز به داشتن اطلاعات و مهارت‌های خاصی است. در این صورت شما می‌توانید بدون مشکل و آسیبی هر نوع نژادی را به یک گوسفند دوقلوزا تبدیل نمایید.
انجام چند نکته مهم در جیره فلاشینگ
باید جیره فلاشینگ به‌صورت ناگهانی باشد که موجب وارد شدن شوک به گوسفندان گردد؛ بنابراین از افزودن تدریجی غلات به گوسفندان خودداری کنید. جیره فلاشینگ برای میش‌های لاغر و چاق صورت می‌گیرد، چراکه هدف از فلاشینگ چاق کردن گوسفندان نیست بلکه بالابردن درصد دوقلوزایی است. باید فلاشینگ دوهفته پیش از قوچ اندازی (در صورت هم‌زمانی فحلی، از یک هفته قبل) صورت گیرد و دوهفته بعد از قوچ اندازی جیره غذایی ادامه داشته باشد. در دوران فلاشینگ به‌هیچ‌عنوان از اوره و کود مرغی استفاده نکنید، چراکه موجب اسیدی شدن محیط رحم میش خواهد شد. از قراردادن تفاله‌ها و بقایای کارخانه‌ها به‌ویژه گوجه‌فرنگی و مرکبات در جیره فلاشینگ خودداری نمایید.
آیا جیره فلاشینگ باعث افزایش درصد دوقلوزایی گوسفندان می‌شود؟
یکی از اصلی‌ترین عوامل تأثیرگذار در افزایش درصد آبستنی و چندقلوزایی گوسفندان بالا بودن وضعیت بدنی دام است. اگر شما برترین نژاد دوقلوزایی را خریداری نمایید و درصورتی‌که این میش وضعیت بدنی لازم و تغذیه مناسب نداشته باشد نه‌تنها شاهد چندقلوزایی در دام خود نخواهید شد حتی احتمال آبستن شدن گوسفند کاهش می‌یابد. در حقیقت جیره فلاشینگ یک شیوه کاملاً عملی است که موجب بالارفتن ناگهانی قند خون و بهموجب آن واردآمدن شوک متابولیک روی هیپوتالاموس مغز خواهد شد که همین دلیل باعث افزایش فعالیت تولیدمثل گوسفندان خواهد شد.
چه زمانی برای فلاشینگ گوسفند مناسب است؟
بهترین زمان برای فلاشینگ 2 هفته قبل از پرورش و همچنین 2 تا 4 هفته بعد از پرورش گله با یونجه، چرا در مراتع تازه یا دانه باکیفیت خوب تغذیه شوند، است. توصیه می‌شود دوهفته پیش از تولیدمثل فلاشینگ میش‌ها را شروع کنید. براساس مطالعات انجام شده در نیوزلند مشخص شده افزایش 25 درصدی در میزان تخمک‌گذاری در میش‌ها را هنگامی‌که به آن‌ها یک کیلوگرم از مواد خشک در هر گوسفند و به‌صورت روزانه به مدت سه هفته پیش از تولیدمثل تغذیه شدند را در برابر افرادی که 0.5 کیلوگرم از مواد خشک در هر رأس تغذیه می‌کردند، ثبت کرد. در هنگام فلاشینگ، پرورش دهندگان باید تمرکز خود را بر روی افزایش مقدار انرژی تغذیه شده با میش‌ها قرار دهند.
فلاشینگ گوسفندان با تغذیه با انرژی بالا
اغلب پرورش‌دهندگان با استفاده از 700 گرم دانه در روز برای هر دام فلاشینگ می‌کنند. معمولاً غلات دربرگیرنده ذرت، جو، گندم و جو دوسر است. در صورت استفاده از گندم، نباید بیشتر از 50 درصد از جیره دانه را تشکیل دهد، در غیر این صورت توده با قابلیت هضم ضعیفی را در شکمبه ایجاد می‌کند. از محصولات دانه‌های روغنی از جمله پنبه‌دانه کامل یا گل آفتاب‌گردان نیز می‌توان به‌کار برد، اما ممکن است هزینه‌های بسیاری به‌دنبال داشته باشد.
تغذیه با پروتئین بالا
اگر گوسفندان در یک رژیم غذایی کم پروتئین از قبیل چرا در مراتع باشند، فلاشینگ با پروتئین بالا برای دام تأثیرگذار خواهد بود. در این روش از فلاشینگ بهتر است استفاده از مراتع حبوبات خودداری شود. یونجه تازه، گیاه خیزران، شبدر و دیگر حبوبات دارای ترکیباتی همانند استروژن هستند که میتوانند در چرخه‌ها استروس، کارکرد تخمدان، میزان تخمک‌گذاری، سلامت دهانه رحم و رحم، میزان انتقال اسپرم و میزان حاملگی ایجاد تداخل کنند که موجب بالارفتن نرخ دوقلوزایی در میش‌ها خواهد بود.
عوامل مؤثر بر نتیجه دادن فلاشینگ
فلاشینگ در گوسفند زنده با امتیاز وضعیت بدنی (BCS) کمتر از حد متوسط، مخصوصاً در دام‌هایی که تحت‌فشار شیردهی سنگین قرار گرفته‌اند، بیشترین نتیجه را در بردارد. همچنین تأثیر بیشتر میش‌های بالغ، در شروع و اتمام فصل تولیدمثل و در برنامه‌های تولیدمثل خارج از فصل مشاهده می‌شود. این روش در گوسفندان با امتیاز وضعیت بدن خوب، در اوج فصل تولیدمثل طبیعی، هیچ تأثیری مشاهده نخواهید کرد. به‌طورکلی منظور از فلاشینگ یا دوقلوزایی، افزایش نرخ تخمک‌گذاری و ازاین‌رو میزان بره زایی است که به‌دنبال آن سودآوری برای دامپروری را به ارمغان خواهد آورد.
نتیجه دادن فلاشینگ در میش‌ها تحت تأثیر
- سن میش
- نژاد
- وضعیت بدنی
- قرارگیری در فصل تولیدمثل
فلاشینگ گوسفند مخصوصاً برای میش‌های لاغر که از استرس شیردهی قبلی بهبود نیافته‌اند، بسیار تأثیرگذار است. به نظر می‌رسد فلاشینگ میش‌هایی که در حال حاضر در شرایط بالاتر از متوسط هستند، هیچ واکنشی از خود نشان نمی‌دهند. بهتر است بر روی گوسفندانی که امتیاز وضعیت بدن آن‌ها از 2 تا 2.5 هستند، فلاشینگ انجام دهید تا شرایط آن‌ها به 3 تا 3.5 برسد. گوسفندهایی که در یک سطح تغذیه در حال افزایش هستند، نسبت به میش‌های موجود در یک سطح تخمکهای بیشتری آزاد می‌کنند؛ بهعنوانمثال، گوسفند با امتیاز 3 به 3.5 افزایش پیدا می‌کند. برای تقویت امتیاز و شرایط بدن گوسفند، تقریباً 6 هفته برای چریدن در مراتع خوب نیاز است و برای بهبود نیمی از امتیاز به 3 هفته چرا در مراتع نیاز دارد.
در این مقاله سعی شد شما را با فلاشینگ گوسفند آشنا کنیم. یک روش مؤثر و تأثیرگذار برای افزایش میزان بره زایی و تولیدمثل فلاشینگ گوسفندان است.
شما می‌توانید برای ثبت نظرات و پیشنهادهای خود و همچنین برای ارتباط با ما از روش زیر در تماس باشید.
