شپش گوسفند موجب تحریک پوست دام می‌شود و به طور بالقوه منجر به کاهش وزن شده و ارزش پشم را نیز کاهش می‌دهد. شپش دامی از بقایای پوست گوسفند در پشم تغذیه می‌کند. شپش گوسفندی به پوست و پشم آسیب می‌زند، به‌طوری‌که پشم می‌تواند تا 80% از ارزش آن کاسته شود. همچنین، تحریک ناشی از گازگرفتن و جویدن شپش می‌تواند افزایش وزن را در گوسفند کاهش دهد. شپش بدن گوسفند حشره‌ای کوچک، کم‌رنگ تا حدودی قرمز، قهوه‌ای با سر پهن و قسمت‌های دهان گزنده است. ازاین‌رو اغلب به آن شپش خونخوار یا شپش گزنده می‌گویند. شپش‌ها از بقایای پوست و مو تغذیه می‌کنند و نباید آن‌ها را با شپش‌های مکنده اشتباه گرفت. شپش‌های بالغ گوسفند حدود 1.6 میلی‌متر طول دارند و  دارای بدنی قهوه‌ای کم‌رنگ با نوارهای تیره هستند. شپش‌های جوان (پوره‌ها) کوچک‌تر با بدنی کرم رنگ و سر قهوه‌ای هستند، اما هیچ نواری روی بدن ندارند. معمولاً شپش‌های ماده بالغ یک ماه زندگی می‌کنند و به طور متوسط ​​هر سه روز یک تا دو تخم می‌گذارند که پس از حدود 10 روز از تخم خارج می‌شوند. چرخه زندگی از تخم تا بزرگسال حدود 35 روز طول می‌کشد. شپش به محیط نسبتاً ثابت در پشم گوسفند وابسته هست، چراکه به دماهای شدید، نور و آب حساس است. گوسفندها می‌توانند بدون نشان‌دادن علائم آشکار به شپش آلوده شوند.

علائم شپش در گوسفندان

اگر گوسفندان خود را به درختان یا حصارها بمالند و پوست خودشان را گاز بگیرند، نشانه شپش است. خارش می‌تواند به‌دلیل هجوم شپش‌ها باشد. همچنین شپش‌ها می‌توانند موجب زخم شدن پوست گوسفندان شوند. شپش‌ها در اواخر پاییز و زمستان رشد می‌کنند؛ بنابراین اگر دما و شرایط مناسب باشد، شروع به زادوولد خواهند کرد. گوسفندان در اثر مبتلا شدن به شپش تحریک می‌شوند و با خراشیدن و مالش خود باعث آسیب به پشم و پوست خواهند شد. پاسخ‌های ایمنی به شپش می‌تواند منجر به نقص پوستی ندولار به نام «کاکل» شود که ارزش چرم را کاهش می‌دهد. معمولاً هجوم شدید شپش‌ها با حیواناتی همراه است که از سلامتی ضعیفی برخوردارند، چراکه به نظر می‌رسد آن‌ها می‌توانند از چنین گوسفندی بهره‌برداری کنند. در مقابل، در گله‌های سالم تفاوت معنی‌داری در درصد یا وزن بره در هنگام از شیر گرفتن بین گوسفند آلوده به شپش و دام بدون شپش مشاهده نشده است. در این صورت شپش می‌تواند یک شاخص مهم از مشکلات اساسی برای رفاه یک گله باشد.

گسترش و انتقال شپش گوسفندی

در اغلب مواقع انتقال شپش در بین گوسفندان هنگامی رخ می‌دهد که دام‌ها مستقیماً با یکدیگر تماس برقرار می‌کنند. در این صورت هنگامی‌که بره برای خوردن شیر در کنار مادر (میش) قرار می‌گیرد. همچنین هنگامی‌که گوسفندان در آغل و یا در کمپ‌ها در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند. اگر گوسفندان در شرایط زیر قرار گیرند، خطر شیوع افزایش می‌یابد:

• پشم کوتاه (خطر زیاد انتقال درحالی‌که گوسفندان پس از پشم‌چینی در آغل هستند)
• فرصتی برای تماس نزدیک، از جمله باغبانی، تغذیه و میش با بره
• قرارگیری در معرض شرایطی نظیر گرما و سایه، حرکت شپش‌ها به سمت نوک پشم

خطر انتقال شپش‌ها در دماهای بسیار گرم یا سرد و پشم‌های خیس کاهش می‌یابد. اغلب شپش‌ها وقت خود را در ریشه پشم روی پوست می‌گذرانند، جایی که از خون گوسفندان تغذیه می‌کنند و موجب تحریک شدید در برخی از دام‌ها می‌شوند. در برخی از موارد البته بسیار نادر، امکان دارد شپش گوسفند در بزها تکثیر شود، اما معمولاً در دیگر گونه جانوران ایجاد نمی‌شود. پشم روی خطوط حصار خطر انتشار کمی دارد، چراکه شپش‌ها روی زمین می‌افتند و در مدت‌زمان نسبتاً کوتاهی می‌میرند. براساس تحقیقات انجام شده، شپش‌ها می‌توانند تا 10 روز روی مقرنس‌های قیچی زنده بماند. توصیه می‌شود در صورت تماس با گوسفندان مبتلا به شپش، قبل از دست زدن به دام‌های آلوده، لباس و کفش را تعویض نمایید. شپش‌ها در صورت داشتن منبع تغذیه مانند پشم می‌توانند 2 تا 3 هفته در محیط گرم و تاریک زنده بمانند. همچنین، تمیزکردن آلونک نسبت به پشم از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. همین‌طور می‌توان گفت حداقل سه هفته قبل از نگهداری گوسفندان تمیز در آلونک، گوسفندانی که دچار این انگل خارجی شده‌اند، باید زمان بگذرد.

[wbcr_php_snippet id=”6222″ title=”post link 1″]