تفاوت تغذیه گوسفندان شیری با داشتی

آماده‌سازی تغذیه مناسب برای دام‌ها به‌صورت مستقیم سبب افزایش بهره‌وری آن‌ها می‌شود و همین مسئله موجب افزایش سوددهی برای دامدار خواهد شد. تغذیه مناسب برای دام زنده موجب بالارفتن وزن، جفت‌گیری بیشتر و کاهش بیماری و در نتیجه مرگ‌ومیر در آن‌ها کم می‌شود. گوسفندان باید دارای رژیم غذایی مناسبی باشند تا تمام مواد موردنیاز برای رشد آن‌ها تأمین شود، برخی از این مواد به‌وسیله مصرف کنسانتره‌های دامی به‌دست می‌آید.

به‌طورکلی تفاوت بسیاری در تغذیه گوسفندان شیری و در تغذیه بره‌ها وجود دارد، گوسفندان شیرده به مواد غذایی که منشأ فسفر هستند، نیاز دارند. بره‌هایی که درحال‌رشد هستند به مصرف مواد مغذی بیشتری نیاز دارند تا بهتر رشد کنند و وزن آن‌ها افزایش یابد. چنانچه انرژی موردنیاز گوسفندان به‌وسیله مراتع و دانه تأمین نشود موجب کاهش زادوولد و تولید شیر در آن‌ها می‌شود. اگر بیماری در بین گوسفندان به‌دلیل ضعف آن‌ها افزایش یابد موجب بالارفتن مرگ‌ومیر دام‌ها می‌شود. گوسفندان قادرند انرژی موردنیاز خود را برای زندگی از طریق مراتع و یونجه تأمین کنند، اما این علوفه و دامداری سنتی به‌تنهایی کافی نیست و نمی‌تواند تمام نیازهای گوسفندان را برای رشد آن‌ها تأمین کنند.

اگر از کنسانتره‌های که دارای پروتئین و مواد معدنی هستند استفاده نشود، گوسفندان قادر نیستند وزن خود را به‌خوبی حفظ کنند و در نتیجه تلاش می‌کنند با کاهش بافت چربی در بدن خود این میزان کمبود پروتئین را جبران نمایند. تولید شیر در گوسفندان شیرده نیز به همین میزان کاهش می‌یابد.

راهنمای پرورش دام سبک، تغذیه گوسفند در اوایل شیردهی:

نیاز غذایی گوسفندان (میش‌ها) مخصوصاً در صورت تغذیه و شیردهی چندقلوها افزایش می‌یابد. در حالت کلی باید گوسفندان شیرده جوان را از دام‌های بالغ جدا نگهداری کنند. این گوسفندان علاوه‌بر تولید شیر برای بره، هنوز درحال‌رشد هستند و نیاز غذایی بالاتری دارند. گوسفندان شیرده در اکثر مواقع با دام‌های بالغ برای جایگاه تغذیه و فضای آخور دچار مشکل می‌شوند.

ویژگی‌های تغذیه گوسفندان شیری شامل موارد زیر است:

1. باید گوسفندان شیری به 1800 تا 3100 گرم علوفه (ترکیب کاه و یونجه) دسترسی داشته باشند.
2. باید به 450 گرم کنسانتره به‌ازای هر بره شیرخوار دسترسی داشته باشند.
3. محدودکردن علوفه‌هایی که از چوب ساخته شده‌اند برای گوسفندانی که چندقلو دارند.
4. در صورت پایین بودن کیفیت علوفه باید 450 گرم کنسانتره با درصد پروتئین خام در دسترس گوسفندان قرار داده شود.
5. برای کاهش کوکسیدیوز در محیط و پیشگیری از سقط جنین ناشی از بیماری‌های انگلی (توکسوپلاسموز) باید از داروی ضد کوکسیدیوز در خوراک دام استفاده شود.
6. باید به 7 تا 12 لیتر آب تازه و تمیز دسترسی داشته باشند.
7. علوفه باکیفیت بالا اغلب نیازهای گوسفندانی که یک بره دارند را تأمین می‌کند، اما دام‌هایی که دوقلوزا و یا چندقلوزا هستند معمولاً نیاز به مکمل کنسانتره دارند. در غیر این صورت بره سوم باید به‌صورت مصنوعی پرورش داده شود.

چگونگی تغذیه بره‌های بی‌مادر

در برخی از مواقع گوسفندان ماده در هنگام زایمان می‌میرند و یا دچار کمبود شیر می‌شود؛ بنابراین در این صورت تعدادی بره بدون مادر وجود خواهد داشت. در مواردی نیز ممکن است میش بره خود را قبول نکند و یا بره از شیر مادر تغذیه نکند. این مشکل را می‌توان با استفاده از چند روش برطرف کرد؛ به‌عنوان‌مثال، قراردادن گوسفند و بره در یک آغل به آن‌ها می‌توان کمک کرد و یا با مالیدن کمی شیر مادر به ران بره موجب عادت کردن آن به مادر شد. در مواردی میش بره خود را نمی‌پذیرد، در این صورت می‌توان ترشحات بره را به بینی میش مالید تا بره را قبول کند. به‌دلیل اهمیت بالای شیر مادر برای سلامت و ادامه حیات بره باید در چنین شرایطی به‌سرعت مشکل برطرف شود. بره‌هایی که مادر ندارند باید برای آن‌ها مادر جایگزین در نظر بگیرید. مادر جایگزین شامل گوسفندانی می‌شود که بره خود را ازدست‌داده‌اند، اما شیرده هستند. چنانچه این روش کارآمد نبود باید از طریق پستانک بره را وادار به خوردن شیر کنید. برای زنده ماندن بره‌های بدون مادر باید به آن‌ها کلستروم گوسفندان دیگری داده شود. یک دامدار همواره باید کلستروم منجمد را برای شرایط خاص داشته باشد. در صورت نبود شیر گوسفندان دیگر و یا کمبود آن می‌توانید از شیر گاو برای تغذیه بره شیری استفاده نمایید. در صورت استفاده از شیر گاو برای تغذیه بره باید برابر با هریک لیتر آن یک قاشق روغن ماهی بیفزایید.

نکته:

شیری که از طریق پستانک به بره داده می‌شود باید به‌اندازه درجه حرارت بدن بره تطابق داشته باشد. هر 3 ساعت یک‌بار باید 100 گرم شیر را از طریق شیشه و پستانک به بره بدون مادر داده شود. باید جایگاه زندگی بره‌های شیری همواره تمیز و خشک باشد.

درصورتی‌که دوهفته ابتدایی بره شیری از طریق کنسانتره تغذیه گردد می‌توانید در هفته چهارم تا ششم آن‌ها را از شیر بگیرید.