زایمان گوسفند چگونه است؟
تمامی فرآیند زایمان گوسفند توسط هورمون‌ها کنترل می‌شوند و در واقع می‌توان گفت که زمان دقیق زایمان میش و تولد بره ، توسط بره کنترل می‌شود. آگاهی از این شرایط کمک می‌کند که دامدار بداند زایمان بره چه موقع اتفاق خواهد افتاد و در صورت بروز چه نشانه‌هایی کمک کردن به میش آبستن ضروری است. در مطالب گذشته در مورد این موضوع اطلاعاتی را بیان کرده‌ایم که می‌توانید آن‌ها را در قالب مقاله سیستم بره‌زایی و هر چه لازم است در خصوص آن بدانید، مطالعه کنید.
نشانه‌ها و علائم وقت زایمان میش
انواع وضعیت‌های بره در هنگام به دنیا آمدن
وزن بلوغ و وزن جفت‌گیری میش‌ها
جدول انواع بره‌زایی و سخت‌زایی
نشانه‌ها و علائم وقت زایمان میش
از جمله نشانه‌هایی که با مشاهده آن‌ها می‌توان نتیجه گرفت که زمان زایمان کردن میش نزدیک شده است می‌توان به بی‌اشتهایی و غذا نخوردن دام، بزرگ و متورم شدن پستان و سر پستانک‌ها، انبساط، بزرگ شدن و پر خون به نظر رسیدن ناحیه تناسلی میش و جدا شدن از گله، اشاره کرد.
بزرگ و متورم بودن پستان و سرپستان‌ها به دلیل ترشح ماک و پر بودن از ماک یا همان آغوز است. همچنین انبساط فرج منجر به این می‌شود که قسمت جلویی لگن میش، گود افتاده به نظر برسد. همچنین در این حالت ساختمان عضلانی و موقعیت ماهیچه‌ها در آن قسمت در حال استراحت خواهند بود به همین خاطر قسمت بالای لگن نیز پهن و پر به نظر نخواهد آمد.
شرایط جنین قبل از زایمان
بره در درون رحم میش در احاطه دو کیسه حاوی مایعات جنینی قرار دارد. این دو کیسه «الانتوئین» و «کوریون» نام دارند. این دو کیسه در واقع به عنوان ضربه‌گیر عمل می‌کنند تا از وارد شدن ضربه به جنین در حال رشد در رحم، جلوگیری نمایند. این کیسه‌ها بخشی از جفت را تشکیل می‌دهند و جفت نیز با 80 جفت دکمه کوچک (کوتیلدون‌ها) به دیواره رحم متصل است. جفت از این طریق ارتباط خونی را قبل از زایمان گوسفند با آن داشته و مواد مغذی مورد نیاز جنین در حال رشد را به آن می‌رساند. پس از زایمان میش جفت و کوتیلدون‌ها از بدن گوسفند دفع می‌َشوند.
مراحل مختلف زایمان گوسفند
بره‌زایی یک میش آبستن شامل چند مرحله است. در اولین مرحله گردن رحم (مجرای زایمان) باز می‌شود. مدت زمان این دوره 12 تا 24 ساعت به طول خواهد انجامید. بعد از گذشت این زمان مخاطی روشن مایل به سفید ترشح خواهد شد. مشاهده این مخاط نشانه‌ی تولد بره است. در مرحله بعدی انقباض‌های رحم شروع می‌شود. با افزایش انقباض‌ها میش زمان بیشتری به پهلو دراز کشیده و سر خود را در هوا نگه می‌دارد.
در مرحله بعدی زایمان بره یک حباب بزرگ (کیسه آب) از فرج گوسفند نمایان خواهد شد. با پاره شدن کیسه آب درون آن (آمونیون) بیرون ریخته خواهد شد. بعد از پاره شدن کیسه آب نوک پوزه و پاهای جلوی بره از بدن گوسفند خارج می‌َشود. بعد از خارج شدن بره از بدن، جفت نیز از رحم دفع می‌َشود.
مدت زمان تقریبی خارج شدن جفت از رحم بین 30 تا 60 دقیقه بعد از به دنیا آمدن بره است. اگر تا 24 ساعت بعد از زایمان گوسفند جفت از رحم خارج نشود، این اتفاق می‌تواند نشانه معضل جفت‌ماندگی باشد. البته برخی از میش‌ها بعد از خارج شدن جفت از بدنشان، بنا بر غریزه‌ی محافظت از بره در برابر شکارگرها و پاک کردن دلایل تحریک شکارچی‌ها، جفت را می‌خورند.
سخت‌زایی چیست؟
سخت‌زایی یا بروز اختلال در مراحل گفته شده برای زایمان میش ، یکی از حالت‌هایی است که موجب می‌شود بره‌های تازه متولد شده تلف شوند. می‌توان گفت که حدود 50 درصد از مرگ و میر بره‌های تازه متولد شده به دلیل سخت‌زایی رخ می‌دهد.
دلایل سخت‌زایی چه چیزهایی هستند؟
از جمله دلایلی که منجر به سخت‌زایی در میش آبستن می‌شود می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد.
- سقط جنین
- اندازه نامتناسب میش و بره
- ظاهر شدن نادرست جنین هنگام زایمان
- ناتوانی در اتساع (گشادی) گردن رحم
- بیرون‌زدگی مهبل
- بره تغییر شکل یافته (ناقص‌الخلقه)
نشانه‌های سخت‌زایی چیست؟
دامدار باید بداند که در صورت بروز چه نشانه‌هایی در زایمان میش نشان‌دهنده سخت‌زایی میش آبستن است و نیاز به مداخله دامپزشک یا فرد دیگری وجود دارد. برای مثال اگر میش بیش از یک ساعت زور بزند ولی فرآیند زایمان بره آغاز نشود، نیاز به مداخله خواهد بود. افراد باید بدانند که قبل از دست بردن در بدن گوسفند باید وسایلی مانند ساعت، انگشتر و جواهرات دیگر را خارج کرده و دست‌ها را با آب گرم و صابون بشویند. همچنین استفاده از دستکش و شستن کپل میش نیز نباید فراموش شود.
در گام بعدی باید دست را تا بالای آرنج با یک ماده روان‌کننده نظیر «ساولن» که محرک هم نیست، آغشته کرد. سپس شست را درون انگشتان جمع کرده و آن را به شکل مخروطی به درون مهبل میش وارد کرد. اگر گردن رحم باز باشد می‌توان با این کار پوزه بره را لمس کرد. سپس باید متوجه شد که پاهای جلو کجا قرار گرفته‌اند. اگر نحوه قرار گرفتن بره در هنگام زایمان گوسفند طبیعی باشد، میش باید بتواند به طور طبیعی وضع حمل کرده و تولد بره اتفاق بیفتد.
اگر این اتفاق نیفتد احتمالاً اندازه بره از ظرفیت منفذ لگنی بزرگ‌تر است. باید دقت داشت که نباید دست را در داخل بدن میش به عقب و جلو حرکت داد. همچنین بعد از خارج کردن دست از بدن گوسفند یا تعویض دست، باید حتماً شستشوی مجدد انجام شود. کار بعدی‌ای که نیاز است انجام شود بلند کردن میش و وادار کردن آن به ایستادن است. البته می‌توان فقط نیمه خلفی بدن آن را بلند کرد. این کار فضای بیشتری را برای اصلاح وضعیت به جنین می‌دهد و باعث کمتر شدن فشار به گوسفند نیز می‌شود.
اگر در هنگام زایمان گوسفند دامدار به مدت نیم ساعت این اعمال را انجام داد ولی در روند زایمان میش پیشرفتی حاصل نشد، حتماً باید با دامپزشک تماس گرفته شود. باید توجه داشت که تنش در بیرون کشیدن بره یا تاخیر در این کار موجب تلف شدن آن خواهد شد.
در صورتی که بره در مجرای زایمان باشد، برای اصلاح وضعیت آن باید بره را به رحم برگرداند، زیرا در مجرا فضای کافی برای اصلاح وضعیت وجود ندارد. همچنین اگر مجرای زایمان به اندازه کافی باز نشده باشد برای بیرون کشیدن بره نباید تلاش کرد زیرا چنین کار موجب آسیب دیدن میش خواهد شد.
در ضمن بعد از به دنیا آمدن بره باید کنترل کرد که بره دیگری در رحم وجود نداشته باشد و سپس بعد از انجام هر نوع کمکی به میش در انجام زایمان حتماً باید به آن آنتی‌بیوتیک تزریق کرد.
انواع وضعیت‌های بره در هنگام به دنیا آمدن
در ادامه این مقاله وضعیت‌هایی که در هنگام تولد ممکن است بره در آن‌ها قرار داشته باشد را مرور خواهیم کرد.
وضعیت طبیعی بره در هنگام زایمان
در صورتی که در مجرای زایمان دو پای جلوی بره و سر آن که بین دو پا قرار گرفته است، دیده شود، می‌توان گفت آن میش آبستن برای زایمان، مشکلی نخواهد داشت. البته باید توجه کرد که یک میش کوچک‌جثه اگر بخواهد بره‌ای درشت را به دنیا بیاورد، ممکن است هنگام زایمان بره دچار چالش شود. در صورت بروز چنین پیشامدی کمک ملایم و آهسته به گوسفند نیاز خواهد بود. در چنین حالتی می‌توان هم‌زمان با انقباض‌های رحمی بره را به آرامی به طرف پایین کشید.
وضعیت وارونه بره هنگام به دنیا آمدن
حالت وارونه وضعیتی است که پاهای عقبی بره ابتدا از مجرای زایمان گوسفند خارج می‌شوند. باید دقت داشت که این حالت نیز، یک وضعیت طبیعی در زایمان میش محسوب می‌شود. حالت وارونه بیشتر در زایمان‌هایی رخ می‌دهد که میش دوقلو و سه‌قلو آبستن باشد. دامداران باید بدانند که در چنین حالتی هرگز نباید بره را به حالت خروج از جلو تغییر وضعیت دهند. چرخاندن بره می‌تواند موجب تلف شدن آن و آسیب دیدن رحم گوسفند شود. در واقع این عمل اصلاً ضرورتی ندارد.
اندازه نامتناسب بره و میش
بسیاری از سخت‌زایی‌هایی که رخ می‌دهد به دلیل اندازه نامتناسب بره و میش رخ می‌دهد. بزرگ بودن بره یا کوچک بودن مجرای لگنی یا هر دوی این موارد می‌تواند موجب سخت‌زایی شود. میشهای جوان و گله‌هایی که عموماً در آن‌ها تک‌قلوزایی دیده می‌شود، با چنین آسیبی در تولد بره بیشتر مواجه می‌شوند.
در چنین مواقعی روان‌سازی مجرای زایمان و کمک آهسته و ملایم اما ثابت در راحت‌تر شدن سخت‌زایی‌ها موثر هستند. همچنین موقع نامتناسب بودن اندازه بره و میش ممکن است که فرد مجبور باشد ناحیه پشت سر بره را بکشد تا بتواند آن را از رحم خارج کند.
وضعیت کپلی (بریچ) در هنگام تولد بره
هنگامی که جنین در حالت وارونه قرار گرفته باشد به صورتی که پاهای عقبی آن در زیر کپل جمع شده و فقط دم آن در نزدیک منفذ خروجی دیده شود، حالت بریچ یا کپلی رخ داده است. برای تشخیص رخ دادن وضعیت کپلی در زایمان میش آبستن باید دقت کرد ترشح از بدن میش اندک بوده و یک کیسه آب کوچک در ناحیه فرج گوسفند رویت خواهد شد.
دامداری که می‌خواهد یک بره با حالت کپلی را از رحم خارج کند در اولین گام برای تولد بره نیاز است که پاهای عقب آن را که در زیر شکم جمع شده است، به سمت جلو بیاورد. برای انجام این کار فرد باید مچ پاهای عقب بره را در کف دست گرفته و آن‌ها را به سمت بیرون بکشد.
شایان ذکر است که در صورت رخ دادن وضعیت بریچ در زایمان بره بلافاصله باید آن را از رحم خارج کرد زیرا هنگامی که بند ناف پاره می‌شود بره شروع به نفس کشیدن می‌کند. چنین حالتی می‌تواند منجر به غرق شدن یا خفه شدن بره در مایع پیرامونش شود.
وضعیت پاها در عقب
اگر در هنگام زایمان گوسفند یک یا هر دو پا در عقب جمع شده و بره صرفاً با سر از رحم خارج شده باشد، برای کمک به میش آبستن باید سم‌های بره را در کف دست گرفته و آن‌ها را به سمت جلو بکشید. در صورتی که نتوانید هر دو پا را به جلو بیاورید اگر بره جثه کوچکی داشته باشد، امکان این‌که بتوان آن را از یک پا هم کشید و از بدن میش خارج کرد نیز وجود خواهد داشت.
در صورت رخ دادن چنین وضعیتی دامدار می‌تواند یک طناب بره‌زایی را دور یک پا یا هر دو پای بره بسته و سپس سر بره را به عقب هل دهد. با انجام این کار سر به اندازه کافی به عقب رفته و امکان کشیدن پاهای آن به جلو فراهم می‌شود.
وضعیت آرنج قفل شده در هنگام زایمان بره
وضعیت آرنج قفل شدن بره در هنگام زایمان میش را یک حالت طبیعی تولد بره در نظر می‌گیرند. به جز در مواقعی که آرنج‌های بره در مجرای زایمان قفل شده باشند. در صورت بروز چنین حالتی در زایمان بره کافی است که بره را اندکی به سمت عقب هل داد تا بتوان پاها را در مجرای زایمان کشید.
وضعیت سر متورم
در صورتی که در هنگام به دنیا آمدن سر بره برای مدت زیادی خارج از فرج میش قرار داشته باشد، امکان این‌که متورم شود وجود دارد. در این حالت زبان بره به سمت بیرون جلو آمده و ظاهر بره سرد و مرده به نظر خواهد آمد. در چنین شرایطی امکان این‌که برای مدت طولانی بره در این وضعیت باقی بماند وجود نخواهد داشت. دامدار باید دقت داشته باشد که برای این‌که سر بره را به درون رحم برگرداند باید کاه یا فضولاتی که به آن چسبیده است را شستشو دهد تا آلودگی به درون رحم میش منتقل نشود.
برای برگرداندن سر بره به درون رحم به مقدار زیادی روان‌کننده نیز نیاز خواهد بود که می‌توان از مارگارین به عنوان یک روان‌کننده موثر استفاده کرد. توجه داشته باشید در صورتی که بره مرده باشد برای خارج کردن آن از رحم راهکار آسان آن است که سر آن را قطع کنید.
وضعیت سر برگشته
در هنگام زایمان گوسفند اگر پاهای جلویی به سمت جلو باشد اما سر بره به سمت عقب برگشته باشد برای زایمان راحت میش آبستن نیاز است که بره را به سمت عقب و درون رحم میش هل داده تا برای چرخاندن سر فضا فراهم شود.
در چنین مواقعی برای کمک به زایمان میش می‌توان از یک طناب بره‌زایی استفاده کرد. دامدار باید طناب را به هر یک از پاهای بره وصل کند تا هنگامی که بره را به عقب هل می‌دهد، پاها را گم نکند. باید بسیار دقت کرد که بعد از گرفتن سر برای خارج کردن بره، به هیچ وجه نباید از فک بره آن را به سمت بیرون کشید زیرا امکان شکستن فک وجود خواهد داشت. طبیعتاً بره‌ای با فک شکسته امکان مکیدن شیر را نخواهد دشت و تلف خواهد شد. برای تولد بره در حالت سر برگشته می‌توان دست‌ها را پشت کره چشم‌های آن قرار داد و به آرامی بره را از مجرای زایمان خارج کرد.
وضعیت زایمان دوقلوها و چندقلوها
در برخی از مواقع زایمان بره دوقلو یا چندقلو ممکن است پاهای آن‌ها در هم پیچیده باشد. دامدار باید قبل از این‌که اقدامی برای بیرون کشیدن بره‌ها نماید، مشخص کند که کدام پاها متعلق به کدام سر هستند. در چنین مواردی ممکن است دامدار مجبور شود از تولد بره خاصی جلوگیری کند تا بره‌ای دیگر آسان به دنیا بیاید.
چنین حالتی بیشتر در میش‌هایی رخ می‌دهد که تعداد بره‌های آن‌ها بیش از دو بره است؛ بنابراین آن دسته از میش‌هایی که سابقه دوقلو و چندقلوزایی دارند و میش‌هایی که با اصلاح نژادی دارای چنین مزیتی شده‌اند باید بسیار مورد مراقبت قرار بگیرند.
وضعیت رحم احاطه‌کننده بره یا گشاد نشده
در مواقعی که گردن رحم میش‌ها در اتساع یافتن یا گشاد شدن ناتوان باشد اصطلاحاً گفته می‌شود که «ring womb» رخ داده است. یکی از مشکلات بزرگ هنگام بره‌زایی می‌تواند مواجهه با رحم گشاد نشده باشد. وقتی چنین اتفاقی در زایمان گوسفند رخ می‌دهد، معمولاً نمی‌توان با هیچ دارویی این عارضه را برطرف کرد همچنین با ماساژ و تحریک ملایم سرویکس نیز نمی‌توان این معضل را برطرف کرد. تنها راهی که در این حالت برای دامدار و دامپزشک باقی می‌ماند انجام عمل سزارین است.
اکثر دامداران بعد از مشاهده چنین اتفاقی میش مذبور را از گله یا مزرعه خود حذف می‌کنند. رحم احاطه‌کننده در بیشتر مواقع برای بره‌میش‌ها رخ می‌دهد. عامل بروز چنین اتفاقی در زایمان میش کمبود عنصر «سلنیم» در بدن گوسفند در نظر گرفته می‌َشود ولی تا به امروز چگونگی رخ دادن چنین عارضه‌ای فهمیده نشده و علت اصلی رحم گشاد نشده کشف نشده است.
بره‌های مرده و ناقص‌الخلقه (تغییر شکل یافته)
عموماً وقتی چنین اتفاقی برای یک میش آبستن رخ می‌دهد برای خارج کردن بره‌های مرده یا ناقص‌الخلقه نیاز است که یک دامپزشک به میش کمک کند. بره‌هایی که تغییر شکل پیدا کرده‌اند و بدن آن‌ها به صورت طبیعی شکل نگرفته است نمی‌توانند در هنگام زایمان از مجرای زایمان عبور کنند.
اگر بره در درون رحم گوسفند به تازگی مرده باشد امکان این‌که بتوان آن را خارج کرد وجود دارد ولی اگر مدت زمان زیادی از مرگ آن گذشته باشد در اکثر موارد برای خارج کردن جنین از رحم نیاز است که جنین مرده را تکه‌تکه کرده و به این ترتیب آن را از بدن گوسفند خارج کرد.
دلیل سخت‌زایی چیست؟
اگر دامداری هستید که مشکلات بره‌زایی و سخت‌زایی در گله یا مزرعه شما شایع است باید ریشه بروز چنین اتفاقی را در جیره نویسی و مشکلات تغذیه دام‌ها و همچنین در جفت‌گیری آن‌ها جستجو کنید.
برای مثال به دنیا آمدن بره‌هایی با جثه بزرگ که زایمان بره را برای میش با دشواری مواجه می‌کند، می‌تواند به این دلیل باشد که میشهای این گله یا مزرعه در اواخر دوره آبستنی خود بیش از حد تغذیه می‌شوند و خوراکی خارج از جیره نویسی دریافت می‌کنند. دلیل دیگر این اتفاق نیز می‌تواند استفاده از یک قوچ متعلق به نژادی بزرگ جثه در مقایسه با نژاد و جثه میش‌ها باشد.
مورد دیگری که باعث بروز سخت‌زایی و بزرگ بودن بره نسبت به میش می‌شود. اقدام به جفت‌گیری بره‌میش‌ها قبل از رسیدن به رشد مطلوب سنی و بدنی است. در این مورد باید از یک قانون کلی تبعیت کرد و آن هم این است که نباید بره میش‌ها را جفت‌گیری داد مگر این‌که تقریباً 70 درصد وزن استاندارد بلوغ خود را به دست آورده باشند.
وزن بلوغ و وزن جفت‌گیری میش‌ها
اگر در یک گله یا مزرعه متوسط وزن بلوغ میش‌َها 50 کیلوگرم باشد، حداقل وزن برای جفت‌گیری بره‌میش‌های آن، 35 کیلوگرم است. اگر متوسط وزن بلوغ میشهای گله یا مزرعه‌ای 60 کیلوگرم باشد، حداقل وزن مورد نیاز برای جفت‌گیری بره‌میش‌های آن مزرعه یا گله 42 کیلوگرم خواهد بود؛ و در نهایت اگر متوسط وزن به بلوغ رسیدن میشهای مزرعه یا گله‌ای 70 کیلوگرم باشد، حداقل وزنی که بره‌میش‌های این گله یا مزرعه می‌توانند با رسیدن به آن اقدام به جفت‌گیری و آبستن شدن کنند، 49 کیلوگرم خواهد بود.
جدول انواع بره‌زایی و سخت‌زایی
در جدول زیر مواردی که در طی این مقاله شرح داده‌ایم را به صورت خلاصه و مختصر ذکر می‌کنیم تا شما بتوانید با انواع زایمان گوسفند و تولد بره آشنا شده و مواردی که به سخت‌زایی میش آبستن معروف هستند را نیز بشناسید.
| ردیف | انواع زایمان (نوع خروج بره از رحم) | نشانه‌ها و مشخصات |
| 1 | زایمان طبیعی | 1. در این حالت دو پای جلوی بره از مجرای زایمان خارج شده و سر بره نیز بین آن‌ها قرار دارد
2. عموماً میشهای کوچک‌جثه ممکن است در هنگام زایمان طبیعی نیاز به کمک و کشیدن بره داشته باشند |
| 2 | قرارگیری وارونه (پس رو) | 1. در این حالت از زایمان بره ابتدا پاهای عقب از مجرای زایمان خارج می‌شود
2. بروز چنین اتفاقی بیشتر در زایمان‌های دوقلو و سه‌قلو اتفاق می‌افتد 3. این وضعیت نیز حالت زایمان طبیعی محسوب می‌شود |
| 3 | اندازه نامتناسب | 1. اگر اندازه بره بزرگ باشد یا مجرای لگنی میش کوچک باشد، این وضعیت پیش می‌آید
2. میشهای جوان و گوسفندهای تک‌قلوزا بیشتر به چنین عارضه‌ای دچار می‌شوند. 3. روان‌سازی مجرای زایمان و کمک آهسته و ملایم می‌تواند به میش کمک کند |
| 4 | وضعیت بریچ یا کپلی | 1. وقتی که جنین وارونه خارج شده و پاهای عقبی نیز زیر شکم جمع شده باشد این اتفاق به وقوع پیوسته است
2. در این حالت دم جنین در مجرای زایمان میش دیده می‌شود 3. در این حالت میش برای مدت زیادی زور زده ولی فقط مقدار اندکی ترشح و یک کیسه آب کوچک از رحم آن خارج می‌شود |
| 5 | وضعیت پاها در عقب | 1. اگر یک یا دو پای بره در مجرای زایمان باشد نیاز است که سم‌های بره در کف دست قرار گرفته و به سمت بیرون کشیده شود
2. استفاده از طناب بره‌زایی و هل دادن سر بره به عقب اجازه خارج کردن آن را از رحم خواهد داد |
| 6 | وضعیت آرنج قفل شده | 1. این وضعیت نیز مشابه حالت طبیعی است فقط در طی آن آرنج‌های بره در مجرای زایمان گوسفند قفل شده است
2. هل دادن سر بره به عقب و کشیدن پاهای آن راهکار رفع چنین حالتی است |
| 7 | وضعیت سر متورم | 1. اگر سر بره برای مدت زیادی از رحم بیرون مانده باشد متورم خواهد شد
2. برای زایمان بره در این حالت باید با استفاده از روان‌کننده جنین را به داخل رحم برگرداند 3. در صورتی که سر دچار آلودگی شده است در ابتدای باید آن را شست سپس به داخل رحم برگرداند 4. اگر بره مرده باشد برای خارج کردن جنین باید سر بره مرده را قطع کرد |
| 8 | وضعیت سر برگشته | 1. در این حالت پاهای جلویی از مجرای زایمان خارج شده ولی سر بره به سمت داخل چرخیده است
2. باید طناب بره‌زایی را به پاها وصل کرد سپس آن‌ها را به داخل رحم برگرداند تا بتوان سر را چرخاند 3. برای چرخاندن سر و کمک به تولد بره نباید از فک آن استفاده کرد بلکه باید از دست را پشت کره چشم‌های آن قرار داد |
| 9 | دوقلوها و چندقلوها | 1. در این مواقع امکان پیچیده شدن پاهای بره‌ها به یکدیگر وجود دارد
2. برای به دنیا آوردن این بره‌ها در ابتدا باید مشخص کرد که کدام پاها متعلق به کدام بره است |
| 10 | رحم احاطه‌کننده | 1. گشاد نشدن گردن رحم داروی خاصی نداشته و با تحریک سرویکس هم رفع نخواهد شد
2. راهکار رفع کردن آن صرفاً سزارین است 3. تاکنون دلیل اصلی بروز چنین اتفاقی در زایمان میش شناسایی نشده است 4. کمبود عنصر سلنیم یکی از حدسیاتی است که دلیل رحم احاطه‌کننده محسوب می‌شود |
| 11 | بره‌های مرده و ناقص‌الخلقه | 1. این بره‌ها عموماً نمی‌توانند از مجرای زایمان عبور کنند
2. برای خارج کردن آن‌ها از رحم نیاز به حضور دامپزشک است 3. بره مرده باید تکه‌تکه شود و بعد از رحم خارج شود |
*جدول انواع بره‌زایی و سخت‌زایی به همراه نشانه‌ها و مشخصات هر کدام از آن‌ها
برای دریافت اطلاعات دیگر در زمینه پرورش گوسفند و موارد مربوط به آن، به بخش اخبار و مقالات وب‌سایت افشار ژن مراجعه بفرمایید.
