گوسفندان افشاری چند قلوزا و اصلاح نژادی در این گوسفندان
گوسفندان افشاری چند قلوزا را تا چه حدی میشناسید؟ پرورش گوسفند از قدیم در کشور ما مرسوم بوده و دامداران و صاحبان گوسفندان از تمکن مالی بالایی برخوردار بودند اما با گرم شدن زمین و روی دادن خشکسالی در کشورمان باعث شد تا مراتع ضعیف و خشک شوند و دیگر پرورش گوسفند با میانگین تولید ۰٫۷ بره در سال توجیه اقتصادی مناسبی نداشته باشد.
راهکار چیست؟
مهمترین عامل برتری صنعت دامپروری مدرن در مقایسه با روش سنتی آن را میتوان در اصلاح نژاد و کار بر روی ژنتیک دامها دانست. تمام بخشهای این صنعت مهم هستند و هر کدام تأثیر به سزایی در پیشرفت و بیشتر شدن محصولات دارند اما این پیشرفت بدون اصلاح نژادی و تغییر ژنتیکی در بهبود صفات ممکن نبوده است.
مهمترین روشی که برای ایجاد توجیه اقتصادی و افزایش سود مالی میتوان پیشنهاد داد استفاده از گوسفندان نژاد افشاری اصلاح نژاد شده و گوسفندان افشاری چند قلوزا است. این گوسفندها که بومی ایران هستند و در شرایط جوی و آب و هوایی ایران زیست میکنند بهراحتی میتوانند باعث شوند تا کسب و کارتان ریسک کمتری را متحمل شود و سود بیشتری را نصیبتان کند. گوسفندان افشاری چند قلوزا در هر بار زایمان میتوانند ۲ یا ۳ بره به دنیا بیاورند و همین امر باعث افزایش گله خواهد شد.
گوسفند افشاری
گوسفند افشاری از مهمترین نژادهای گوسفند داشتی (نگهداری برای طولانیمدت) در ایران است. مدیریت بهینه و استفاده از گوسفندهای اصلاح نژاد شده میتواند سودآوری واحد دامی را افزایش دهد. در بسیاری از موارد بررسیشده گوسفندهای وارداتی سوددهی کمتری از گوسفند اصلاح نژاد شده افشاری داشتند. اکنون گوسفندان افشاری چند قلوزا ، یکی از بالاترین بازدهها را در میان دامها و گوسفندان دارد.
زادگاه اصلی گوسفندان نژاد افشار زنجان است اما با توجه به اینکه این گوسفند افشاری گوشت و پشم خوبی دارد و از سوددهی مناسبی نیز برخوردار هستند، گلههای این نژاد به استانهای دیگری چون کرمانشاه، همدان، آذربایجان غربی، البرز، تهران و فارس راه پیدا کرده است.
ظاهر گوسفند افشاری
گوسفند افشاری بالغ را با رنگ قهوهای مایل به قرمز یکدست و بدون لکه میتوان شناسایی کرد. طیف تغییرات رنگ قهوهای این گوسفندان از قهوهای روشن تا قهوهای بسیار تیره و مایل به سیاه است. رنگ برههای گوسفندان نژاد افشار در بدو تولد قهوهای مایل به سیاه است و با مرور زمان به سمت قهوهای روشنتر تغییر رنگ میدهند.
بدن نیرومند و ستبر، گوش دراز یا گاهی نیمه گوش، عدم داشتن شاخ (قوچ و میش) و عدم وجود پشم در زیر شکم و روی پاها از دیگر نشانههای این گوسفندان است. ذر ضمن میش افشاری گردنی دراز، ضخیم و قوی دارد.
گوسفند افشاری دنبهای بزرگ دارد که در انتهای آن شکافی کمعمق وجود داشته و بهوسیله دنبالچه پوشیده شده است. دماغشان شناسایی آنها را از دیگر نژادهای گوسفند راحت میکند، دماغ قوچ افشاری دارای انحنا است اما میشهای افشاری بدون انحنا یا با انحنای کمی در دماغشان مشخص میشوند.
ویژگیهای گوسفند افشاری
گوسفندان نژاد افشار شیر خوب و پرچربی داشته و از گوشت قرمز با کیفیتی برخوردارند، این عوامل باعث میشود که این گوسفندان را در دو دسته شیری و گوشتی قرار دهند. همچنین پشم خوب و ضخیم گوسفندان افشاری در صنعت قالیبافی کاربرد دارد.
سرعت رشد بالای این گوسفندان از دیگر مزایای آنها است. وزن بلوغ قوچهای گوسفند افشاری (یک سال و نیم) در حدود ۶۷ کیلوگرم، وزن قوچ بالغ (دو سال و نیم) در حدود ۷۹ کیلوگرم و وزن بلوغ میش ۵۹ کیلوگرم است.
گوسفندان افشاری چند قلوزا پس از اصلاح نژادی این ویژگی را کسب میکنند و این ویژگی تا چند نسل در آنها باقی میماند.
قدرت راهپیمایی خوب این گوسفندان از نکاتی است که میتواند برای دامدارانی که از روش مرتع و چرا برای پرورش استفاده میکنند بسیار مناسب باشد. این گوسفندان بهراحتی میتوانند مسافت ۱۰۰ کیلومتری بین ییلاق و قشلاق را طی کنند.
از دیگر ویژگیهای خوب گوسفندان افشاری میتوان به سازگاری خوب این گوسفندان با آب و هوای مناطق سردسیر، تحمل و مقاومت در برابر سرمای زیر صفر درجه و مقاومت مناسب در برابر امراض و انگلها اشاره کرد.
چرا گوسفند افشاری
همانطور که در بالا گفته شد، نژاد افشاری یکی از نژادهای گوشتی ایران به حساب میآید. قابلیت افزوده شدن سریع بر وزن این گوسفند بسیار خوب است و سریع پروار میشود و بر اساس برخی تحقیقات انجامشده میتواند تا روزی ۲۸۰ گرم بر وزن آنها افزوده شود. همچنین گوسفندهای اصلاح نژاد شده در زنجان با سرعتی بیشتر پروار میشوند و برخی از آنها میتوانند تا روزی ۵۵۰ گرم رشد کنند و بر وزن آنها افزوده شود.
لازم به ذکر است که اصلاح نژادی که بر روی گوسفندان افشاری انجام میشود قابلیت چند قلوزایی و پروار بیشتر را به آنها میدهد اما از کیفیت گوشتشان کاسته نمیشود و گوشت این گوسفندان بسیار بهتر از گوشتهای وارداتی است و دلیل این امر را باید، حفظ خلوص خونی ۹۷ درصدی این گوسفندان دانست.
اصلاح نژادی گوسفند افشاری پنج ویژگی مهم را در این گوسفندان به وجود میآورد. این پنج ویژگی شامل چند قلوزایی، کاهش حجم دنبه، افزایش تولید پشم، بهبود سرعت رشد و بهبود ضریب تبدیل غذایی است.
گوسفندان نژاد افشار و چند قلوزایی
اگر بخواهیم گوسفندان افشاری چند قلوزا را به سادگی توضیح دهیم، باید بگوییم که اصلاح نژاد گوسفند افشاری به عنوان یک گوسفند بومی، جهت چند قلوزا کردن را اصلاح نژادی میگویند. گوسفندها را با قوچهای ژندار که دارای ژن چند قلو زایی هستند تلاقی میکنند و برههای به دنیا آمده از تلاقی، چند قلوزا (ژندار) هستند. این برههای ژندار را میتوان به دو دسته هترو زایگوت یا هترو و همو زایگوت یا همو تقسیم کرد.
پس ما میتوانیم قوچ هترو، قوچ همو، میش هترو و میش همو داشته باشیم. تمام این دستهها ژن چند قلوزایی را در خود دارند اما با هم تفاوتهایی نیز دارند. برای درک بهتر این تفاوتها بهتر است آن را با مثالی بیان کنیم.
اگر ۱۰ رأس میش معمولی را با قوچ هترو تلاقی دهیم برههای به دنیا آمده به احتمال ۵۰ درصد دارای ژن چند قلوزایی هستند. در تلاقی ۱۰ رأس میش معمولی با قوچ همو تمام برههای به دنیا آمده دارای ژن چند قلوزایی میشوند.
فروش بره نر هترو زایگوت شش ماهه
بره نر هترو زایگوت که اصلاح نژادی شده، اگر با میش معمولی جفتگیری کند، نیمی از برههای به دنیا آمده ژن گوسفندان افشاری چند قلوزا را خواهند داشت. همچنین این بره نسبت به گوسفند افشاری اصلاح نژادی نشده برتریهایی دارد. حجم دنبه و چربی این گوسفند نسبت به گوسفند اصلاح نژاد نشده کمتر است و در عوض بیشتر علوفه و غذایی که میخورد به گوشت تبدیل میشود و همچنین با سرعت بیشتری رشد میکند و پروار میشود. در برابر بیماریها مقاومتر است، پشم این گوسفند کیفیت و حجم بیشتری دارد و مهمترین قابلیت و فرق آن نیز این است که ژن چند قلوزایی را دارا است.
تغذیه گوسفند افشاری
در مورد تغذیه گوسفندان این نژاد باید بیان کرد که خوراک آنها با دیگر نژادهای گوسفند تفاوت چندانی نداشته و مواد غذایی مورد استفاده نژاد افشاری شامل مورد خاص و ویژهای نمیشود؛ اما نباید فراموش کرد که در یک دامداری صنعتی و مدرن، چه گوسفندان از نژاد افشاری باشند چه گوسفندهای نژاد دیگر، نیاز است که تغذیه آنها برنامهریزی شده باشد و طبق یک جیره نویسی استاندارد و کارشناسی شده انجام بگیرد.
حال اگر گوسفندانی که در یک مزرعه یا گله نگهداری میشوند از نوع گوسفند افشاری چند قلوزا یا دو قلوزا باشند، اهمیت تغذیه آنها و جیره نویسی انجام شده برای این گوسفندان، دو چندان میشود. گوسفندان اصلاح نژاد شده چه میش باشند چه قوچ، باید بر اساس دورهای از پرورش که در آن به سر میبرند، تغذیه شده و نیازهای دورهای آنها در جیره نویسی لحاظ شده باشد.
برای مثال یک میش افشاری اصلاح نژاد شده که قابلیت دو قلوزایی یا چند قلوزایی دارد، باید بر اساس دورههای پرورشیِ نگهداری، فصل جفتگیری، آبستنی و زایمان و دوره شیردهی، تغذیه شود. هر کدام از این دورهها نیاز به برنامه غذایی مخصوص و حجم غذای متفاوتی دارد.
مقدار غذای گوسفندان اصلاح نژادی با توجه به هدفی که دوره پرورش آنها دارد، تعیین میشود. برای مثال در دوره نگهداری هدف دامدار صرفاً حفظ وزن گوسفند و جلوگیری از کاهش وزن شدید آنها است و در دوره شیردهی نیز هدف از تغذیه میشها، افزایش توان آنها در برابر عوامل محیطی و افزایش تولید شیر برای تغذیهی برهها است.
دامداران محترم میتوانند جهت جیره نویسی گله و هر دام خود به صورت مجزا، با کارشناسان افشار ژن تماس گرفته و از مشاوره و جیره نویسی اختصاصی توسط آنها بهرهمند شوند. در ضمن در حوزه تغذیه و خوراک دام نیز شرکت افشار ژن با عرضه کنسانتره داشتی و پرواری باکیفیت و مقرونبهصرفه، جهت خدماتدهی به دامپروران آمادگی دارد.
اگر بعد از خواندن مقاله گوسفندان افشاری چند قلوزا فکر میکنید که این مطلب برای شما مفید بوده است، توصیه میکنیم که مقاله نحوه تولید مثل گوسفندان و روشهای جفتگیری و مراقبت از گوسفندهای باردار را نیز مطالعه کنید.
در ضمن مجتمع دامپروری افشار ژن محصولات بینظیری مثل قوچ هترو ، قوچ همو ، میش هترو ، میش همو ، گوسفند چندقلوزا ، گوسفند دوقلوزا ، میش چندقلوزا و میش دوقلوزا را به متقاضیان عرضه میکند. برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.