خواص شیر گوسفندان
جالب ترین خواص شیر گوسفندان
در مورد خواص شیر گوسفندان چه می‌دانید؟ آیا با این شیر آشنایی دارید؟ دامداران به دلایل متفاوتی از گوسفندان نگهداری می‌کنند و آن‌ها را پرورش می‌دهند. مهم‌ترین دلیل پرورش گوسفندان، استفاده از گوشت آن‌ها است اما از شیر، پشم و پوست آن‌ها نیز استفاده می‌شود. پزشکان توصیه می‌کنند که همه افراد در هر سنی به صورت مداوم شیر بنوشند تا از خواص آن بهره‌مند شوند. این روزها به دلیل فراگیر بودن استفاده از شیر گاو به دلیل در دسترس بودن و تولید آن در حجم زیاد، کمتر فردی از شیر گوسفند استفاده می‌کند. شاید به همین دلیل است که افراد کمی در خصوص خواص شیر گوسفند اطلاع دارند. احتمالاً برخی افراد پس از آشنایی کامل با خواص شیر گوسفند، رو به استفاده از آن می‌آورند اما توجه داشته باشید که اگر از اضافه وزن رنج می‌برید بهتر است قبل از مصرف شیر گوسفند با دکتر خود مشورت کنید. از مهم‌ترین فوایدی که استفاده از شیر گوسفند برای بدن دارد می‌توان به کاهش فشارخون، مقابله با سرطان، تحریک رشد و تکامل، تقویت استخوان‌ها و کاهش سطح کلسترول بد خون اشاره کرد. در این مطلب قصد داریم تا شما را با خواص شیر گوسفند آشنا کنیم.
ترکیبات شیر گوسفند
۸۳ گرم آب، ۵٫۴ گرم پروتئین، ۶ گرم چربی، ۹۵ کیلوکالری انرژی، ۵٫۱ گرم لاکتوز، ۳٫۸ گرم چربی اشباع نشده، ۱٫۵ چربی اشباع نشده تک زنجیره‌ای، ۰٫۳ گرم چربی اشباع شده چند زنجیره‌ای، ۱۱ میلی‌گرم کلسترول و ۱۷۰ واحد کلسیم در هر ۱۰۰ گرم شیر گوسفند وجود دارد.
تفاوت میان شیر گوسفند و شیر گاو
شاید مهم‌ترین دلیل فراگیر بودن استفاده از شیر گاو، توان تولید آن به صورت صنعتی و در حجم زیاد است. در این سال‌ها پزشکان و محققان بسیاری به خواص شیر گوسفند و بهتر بودن آن نسبت به شیر گاو اشاره کرده‌اند. شیر گوسفند از چربی، پروتئین گازئین و غلظت بیشتری نسبت به شیر گاو برخوردار است. تولید پنیر از شیر گوسفند بسیار سریع‌تر و به صرفه‌تر از تولید آن با استفاده از شیر گاو است. به طور معمول از هر ۴ یا ۵ کیلوگرم شیر گوسفند می‌توان یک کیلوگرم پنیر به دست آورد در حالی که این میزان برای شیر گاو بسیار بیشتر است و از هر ۱۰ کیلوگرم شیر گاو می‌توان یک کیلوگرم پنیر گرفت.
خواص شیر برای بدن
شیر گوسفندان حاوی پروتئین، کلسیم، آهن، منیزیم، روی، تیامین، ریبو فلاوین، ویتامین‌های گروه B، ویتامین A، ویتامین E، لینولئیک، نوکلئوزیدها، نوکلئوتیدها و ده اسید آمینه ضروری برای بدن است. نوشیدن این شیر برای بدن خواص بسیار مفیدی دارد که از مهم‌ترین این خواص می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
با استفاده از شیر گوسفند می‌توان میزان مناسبی ویتامین A و E دریافت کرد. این ویتامین‌ها در بدن به عنوان آنتی‌اکسیدان عمل می‌کنند. همچنین وجود این ویتامین‌ها در بدن می‌تواند از بروز برخی بیماری‌های مزمن و استرس اکسیداتیو جلوگیری کند. زمانی که بدن با بیماری سرطان دست و پنجه نرم می‌کند میزان استرس اکسیداتیو بدن افزایش می‌یابد. شیر گوسفند سرشار از نوکلئوزیدها و نوکلئوتیدها است و تحقیقات نشان داده که میزان وجود این مواد در شیر گوسفند در حدود پنجاه برابر شیر گاو است. ویتامین‌های موجود در شیر گوسفند به همراه نوکلئوزیدها و نوکلئوتیدها می‌توانند میزان استرس اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد بدن را کمتر کنند که این عمل باعث رشد سلولی بهتر بدن می‌شود و با سرطان مقابله می‌کند. توصیه می‌شود که برای جلوگیری از بروز بیماری‌های مزمن و کاهش احتمال ابتلا به سرطان، با نوشیدن شیر گوسفند از خواص آن بهره‌مند شوید.
در هر ۱۰۰ گرم شیر گوسفند ۵٫۴ گرم پروتئین وجود دارد. شیر گوسفند نسبت به شیر گاو و شیر بز درصد بالاتری از پروتئین دارد. استخوان‌های سالم و بهبود رشد و تکامل بخشی از خواص نوشیدن شیر گوسفندان به صورت مداوم است.
شیر گوسفند از سطح بسیار بالایی ویتامین‌های گروه B و فولات برخوردار است. ویتامین‌های گروه B و فولات نقش مهمی در سلامت مادران دارند. کمبود فولات ارتباط مستقیمی با نقایص لوله عصبی جنین دارد. از خواص شیر گوسفند می‌توان به حفظ سلامت مادران و پیشگیری از نقایص مادرزادی اشاره کرد.
شیر گوسفند منبعی سرشار از مواد معدنی موردنیاز بدن مانند روی، کلسیم و منیزیم است. این مواد معدنی نقش مهمی در جلوگیری از پوکی استخوان دارند و نقش مهمی در تقویت استخوان‌ها بازی می‌کنند.
شیر گوسفند ، مفید یا مضر ؟!
شیر گوسفند از غلظت بالاتر اسیدهای آمینه نسبت به شیر گاو، شیر بز و شیر بوفالو برخوردار است. همچنین علاوه بر غلظت، طیف بسیار گسترده‌تری از اسیدآمینه‌ها را شامل می‌شود که آن‌ها را در کمتر غذایی می‌توان یافت و به بدن رساند. این اسیدآمینه‌ها باعث تنظیم فشارخون می‌شوند و می‌توان شیر گوسفند را یک دارو برای افراد مبتلا به فشارخون دانست. همچنین افراد سالم می‌توانند برای حفظ سلامت قلب و رگ‌های خونی نیز از این شیر استفاده کنند.
درست است که شیر گوسفند از میزان بالایی چربی نسبت به شیر سایر حیوانات اهلی برخوردار است اما نباید نگران بود. چربی‌ها به دو دسته مفید یا اشباع نشده و غیر مفید یا اشباع شده تقسیم می‌شوند. چربی‌های شیر گوسفند در دسته چربی‌های غیر اشباع و مفید قرار می‌گیرد و می‌تواند در کاهش میزان کلسترول خون نقش مهمی ایفا کند. کاهش کلسترول خون باعث می‌شود تا عروق و رگ‌های بدن با مشکلاتی نظیر گرفتگی مواجه نشوند و احتمال بروز بیماری‌هایی مانند آترواسکلروزیس، حملات و سکته‌های قلبی، سکته مغزی و بیماری‌های عروق کرونر کاهش یابد.
خواص شیر برای پوست
خواص شیر گوسفند از سایر شیرها بیشتر است و برای پوست بسیار مفید است، به همین دلیل می‌تواند در سلامت پوست و زیبایی آن نقش داشته باشد. کیفیت محصولات استانداردی که از شیر گوسفند استفاده می‌کنند کیفیت بالایی دارند و به زیبایی و سلامت پوست کمک شایانی می‌کنند. محصولات آرایشی بهداشتی بسیاری با استفاده از شیر گوسفند تولید می‌شود. از این محصولات می‌توان به کرم‌هایی نظیر کرم مرطوب‌کننده و کرم سفیدکننده اشاره کرد. همچنین از خواص آن در تولید لایه‌بردار، صابون و لوسیون بدن نیز استفاده می‌شود.
اسکراب یا لایه‌برداری که در تولید آن از شیر گوسفند استفاده شده باشد می‌تواند برای پوست بسیار مفید باشد. این اسکراب‌ها می‌توانند با رفع مشکل تیرگی پوست، در زیبا و روشن‌تر شدن آن نقش داشته باشند. در خصوص مضرات محصولات استاندارد حاوی شیر گوسفند نیز نگران نباشید. بسیاری از مراجع بهداشتی محصولات استاندارد و با کیفیت حاوی شیر گوسفند را تأیید کرده‌اند و آن را برای حفظ سلامت و زیبایی پوست مناسب دانسته‌اند.
برخی مواقع انباشته شدن و باقی ماندن سلول‌های مرده بر روی سطح پوست باعث می‌شوند تا منافذ پوست بسته شوند. با بسته شدن منفذ پوست التهابات ایجاد می‌شوند. در این هنگام است که جوش‌ها و آکنه‌ها بر روی سطح پوست خودنمایی می‌کنند. با استفاده از لایه‌بردار شیر گوسفند می‌توان سلول‌های مرده را پیش از بستن منافذ از روی سطح پوست جدا کرد و از بروز جوش‌ها و آکنه‌ها جلوگیری کرد. شیر گوسفند در درمان خشکی پوست نیز می‌تواند مؤثر باشد.
پرورش گوسفند برای تولید شیر
در مقایسه با گاو، گوسفندان شیر کمتری تولید می‌کنند اما به فضای کوچک‌تری برای نگهداری و پرورش نیاز دارند. همچنین قیمت شیر گوسفند از شیر گاو بالاتر است. مدل‌های پرورش گوسفندان متفاوت است اما بسیاری از آن‌ها را برای پرواربندی و استفاده از گوشت نگهداری می‌کنند. می‌توان در کنار نگهداری گوسفندان برای پرواربندی، از شیر آن‌ها برای رسیدن به سود بیشتر استفاده کرد. این روش برای افرادی که فضای کوچک و سرمایه اندکی دارند، بسیار مناسب است. می‌توان با استفاده از گوسفند‌های اصلاح نژاد شده و روش‌های نوین، صنعتی و تغذیه مناسب میزان تولید شیر گوسفندان را بالا برد. گوسفندان می‌توانند از علوفه گوناگونی استفاده کنند. البته توجه داشته باشید که قسمتی از خواص شیر گوسفند مربوط به تغذیه آن‌ها است و باید به این مسئله توجه ویژه‌ای داشت.
اصلاح نژاد
یکی از راه‌های افزایش میزان تولید شیر گوسفندان، استفاده از روش‌های اصلاح نژادی است. خواص خوب ژنتیکی با استفاده از اصلاح نژاد به گوسفندان نسل بعد منتقل می‌شود و قوچ هترو، قوچ همو، میش هترو و میش همو به وجود می‌آیند. این قوچها و میش‌ها خاصیت‌های متفاوتی را به دست می‌آورند. از این خاصیت‌های ژنتیکی می‌توان به دوقلوزا یا چند قلوزایی، دنبه کمتر، تولید شیر بیشتر، تولید پشم بیشتر و افزایش سریع‌تر وزن اشاره کرد.
آیا نگهداری گوسفند برای تولید شیر مقرون‌به‌صرفه است؟
این سوالی است که بسیاری از افراد از خود می‌پرسند و می‌خواهند بدانند در صورتی که آن‌ها گوسفندان مزرعه با گله خود را از نژاد گوسفندان شیری انتخاب کنند، آیا پرورش و نگهداری از آن‌ها و تولید شیر گوسفند، عملی مقرون‌به‌صرفه هست یا نه؟
در جواب این پرسش باید گفت که امروزه به دلیل تغییرات و اصلاح نژادی‌ای که در گوسفندان صورت گرفته است در اکثر گله‌ها و مزارع میش‌ها و قوچ‌های دوقلو و چندقلوزا وجود دارند. بره‌هایی که در نتیجه‌ی جفت‌گیری این دام‌ها به دنیا می‌آیند، نیاز به شیر فراوان دارند و بیشتر دامداران کل شیر تولید شده توسط میش را برای تغذیه بره‌ها در نظر می‌گیرند.
در مواردی هم که دامداران اقدام به دوشیدن شیر می‌کنند با توجه به مقدار اندک آن، از لحاظ اقتصادی صرفه ندارد که این شیر فرآوری و حمل‌ونقل شود.
تولید و پرورش گوسفند برای تولید پشم یا پوست باکیفیت نیز نمی‌تواند به تنهایی عامل ایجاد یک گله یا مزرعه باشد زیرا بقای نسل و ادامه‌ی چرخه بره‌های جایگزین در این نژادها نیز کاری دشوار است. به همین خاطر بهترین توصیه و کار این است که دامپروران گوسفندها را به منظور داشتی و پرواری نگهداری نمایند و در کنار بهره‌مندی از مزیت‌های چنین شیوه‌ای، از پوست، پشم و شیر آن‌ها نیز استفاده کنند.
البته باید دانست که با اصلاح نژاد صورت گرفته در برخی از نژادها، میزان شیردهی آن‌ها بسیار افزایش پیدا کرده است و می‌توان از شیر آن‌ها علاوه بر تغذیه بره‌ها، در تولید پنیر به عنوان باکیفیت‌ترین فرآورده لبنی گوسفند نیز استفاده کرد. ولی باز هم نمی‌توان این موضوع را دلیلی بر پرورش صرفِ گوسفند شیری در نظر گرفت.
پرواربندی قوچها برای عرضه به بازار گوشت و نگهداری میش‌ها و تعداد معدودی از قوچها با عنوان داشتی را می‌توان سود ده ترین و بهترین هدف از پرورش گوسفند دانست.
در صورتی که مطالعه این مطلب برای شما سودمند بود، پیشنهاد می‌کنیم مطلب معرفی نژادهای گوسفند بومی در ایران را نیز مطالعه کنید.
در ضمن مجتمع دام‌پروری افشار ژن محصولات بی‌نظیری مثل قوچ هترو ، قوچ همو ، میش هترو ، میش همو ، گوسفند چندقلوزا ، گوسفند دوقلوزا ، میش چندقلوزا و میش دوقلوزا را به متقاضیان عرضه می‌کند. برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.