انواع نژاد گوسفند موضوعی بود که در مقاله قبل با عنوان نژاد گوسفند را بشناسید، آغاز شد و سعی کردیم با دسته‌بندی بهترین نژاد گوسفند از لحاظ تولیدات آن‌ها و خصوصیات پشمشان، نژاد گوسفندان را بهتر بشناسیم. در مقاله حاضر ادامه آن مبحث را بیان خواهیم کرد.

نژادهای دارای پشم نسبتاً ظریف

برخی از گوسفندانی که در دسته‌بندی نژادهای با پشم نسبتاً ظریف دسته‌بندی می‌شوند در مقاله قبلی توضیح داده شدند و ادامه معرفیِ این دسته از نژاد گوسفندان را اکنون شرح می‌دهیم.

شروپ شایر

این گوسفند نیز مانند انواع نژاد گوسفند با منشا انگلستان، دارای بدنی بلوکی شکل است و ضمناً در دسته گوسفندهایی با پشم متوسط، جزو کوچک‌جثه‌ترین نژاد گوسفندان محسوب می‌شود.

میش‌های نژاد شروپ شایر کیفیت بره‌زایی مطلوبی دارند و نرخ این عمل در آن‌ها عموماً ۱۵۰ درصد است که همین ویژگی باعث می‌شود جزو بهترین نژاد گوسفند برای پرورش باشند.

از دیگر ویژگی‌هایی که نژاد شروپ شایر دارد باید به بدون شاخ بودن آن اشاره کرد. رنگ صورت و پاها در این گوسفندان تیره و کدر بوده و صورت آن‌ها بسیار پر پشم است. وزن بیدهِ پشمِ چیده شده این گوسفند نیز در حدود ۴ کیلوگرم است. در ضمن از لحاظ پرواری نیز باید اشاره کرد که شروپ شایر لاشه خوبی ندارد و هنگامی هم که وزن آن زیاد می‌شود، مقدارِ چربی در بدن این نژاد افزایش زیادی پیدا می‌کند.

تونسی

از دیگر نژادهای گوسفند که پشمی نسبتاً ظریف دارد باید به نژاد تونسی اشاره کرد. همان‌طور که از نام آن هم مشخص است، منشا این نژاد در شمال قاره آفریقا است.

از لحاظ اندازهِ جثه جزو نژاد گوسفندان متوسط هستند و از لحاظ شکل بدن نیز در دسته‌بندی بدن‌های زاویه‌دار و بلوکی شکل قرار می‌گیرند. نژاد تونسی دارای پشم زبر بوده و شاخ هم ندارد. رنگ صورت این نژاد قرمز متمایل به قهوه‌ای بوده و تا طیف رنگی خرمایی روشن را نیز در برمی‌گیرد.

سات داون (ساوت داون – SouthDown) یکی دیگر از انواع نژاد گوسفند

سات داون (ساوت داون – SouthDown) یکی دیگر از انواع نژاد گوسفند است که منشا آن در کشور انگلستان بوده و دارای بدنی بلوکی شکل است. در ضمن این نژاد از قدیمی‌ترین نژاد گوسفندان در دنیا محسوب می‌شود.

سات داون (ساوت داون – SouthDown) دارای جثه کوچک بوده و وزن بیده پشمِ چیده شده آن بین ۲ کیلو ۳۰۰ گرم تا ۳ کیلو ۲۰۰ گرم متغیر است. رنگ صورت، پاها و گوش‌ها خاکستری یا قهوه‌ای بوده و باید اشاره کرد که سات داون (ساوت داون – SouthDown) یکی از بهترین نژاد گوسفند از لحاظ بلوغِ زودرس و باروری است. ویژگی دیگر این نژاد این است که در ماه‌های ابتداییِ تولد استعداد ذخیره کردن چربی و چاق شدن فراوانی دارد. در ضمن بهتر است اشاره شود که سات داون (ساوت داون – SouthDown) یک نژاد بدون شاخ است.

سافِک

نژاد سافک دارای بدنی بلوکی شکل است که با در نظر گرفتن این ویژگی می‌توان حدس زد که مکان اولیه پیدایش و پرورش آن کشور انگلستان بوده است. این نژاد که جثه‌ای بزرگ و بدنی عضلانی دارد از جنوب انگلیس منشا گرفته و گوش‌ها، صورت و پاهای آن سیاه‌رنگ است. وزن بیده پشمِ چیده شده نژاد سافک بین ۳ کیلو ۶۰۰ گرم تا ۴٫۵ کیلوگرم متغیر است.

از دیگر ویژگی‌های این نژاد باید به فاقد شاخ بودن و عدم وجود پشم روی صورت و پاهای آن اشاره کرد. در ضمن گوشت این نژاد لخم بوده و لاشه‌ای عضلانی دارد. رشد بره در نژاد سافک سریع است ولی سرعت ذخیره چربی در آن نسبت به دیگر نژاد گوسفندان پایین‌تر است. با معرفی اجمالیِ گوسفندِ سافک معرفی انواع نژاد گوسفند با پشم نسبتاً ظریف، به اتمام رسید. گونه دیگری که به معرفی آن و شرح ویژگی‌هایش می‌پردازیم نژادهای آمیخته پشمی هستند.

نژاد گوسفندان آمیخته پشمی

کلمبیا

از تلاقیِ بین قوچ لینکلن و میش رامبویه گوسفند کلمبیا به وجود آمده است که مکان پیدایش و پرورش اولیه آن نیز کشور آمریکا است. دام‌دارانی که این تلاقی و آمیخته‌گری را بین این دو نژاد انجام داده‌اند، قصد داشته‌اند که به بهترین نژاد گوسفند که با مناطق کوهستانی سازگاری داشته باشد، دست پیدا کنند.

نکته مهمی که در مورد کلمبیا باید ذکر شود این است که در بین نژاد گوسفندان این نژاد بزرگ‌ترین نژاد تلاقی‌یافته محسوب می‌شود. جثه بزرگ و بدن بلوکی شکل به این نژادِ پرجمعیت و گسترده کمک می‌کند که در مناطق کوهستانی رشد راحت‌تری داشته باشد.

رنگ گوش‌ها، پاها و صورتِ کلمبیا سفید بوده و سطح صورت آن بدون پشم است. بدون شاخ بودن و داشتن پاهایی بلندتر نسبت به دیگر انواع نژاد گوسفند، از دیگر مشخصات آن است.

عمل دیگری که دام‌داران برای بهره‌وری بهتر از نژاد کلمبیا انجام داده‌اند این مورد است که آن‌ها کلمبیا را با نژاد صورت‌سیاه تلاقی داده‌اند تا بتوانند بره‌های بهتری برای عرضه به بازار به دست بیاورند.

از لحاظ تولید پشم و گوشت هم باید گفت که کلمبیا تولید گوشت لخم مطلوبی داشته و وزن بیده پشمِ چیده شده آن بین ۴٫۵ تا حدود ۶ کیلوگرم است.

راملدال

این نژاد از تلاقیِ بین میش رامبویه و قوچ رامنی ایجاد شده و مکان اولیه پیدایش و پرورش آن آمریکا است. در ضمن دام‌داران برای دست یافتن به بره‌هایی که با شرایط پرورش در مرتع سازگار باشند، قوچ راملدال را با میش‌هایی از نژادهای دارای پشمِ ظریف تلاقی داده‌اند. داشتن بدنی بلوکی شکل و جثه‌ای متوسط و فاقد شاخ بودن، از دیگر ویژگی‌های بارز این نژاد است.
پاها، گوش‌ها و صورت راملدال سفیدرنگ بوده و وزن بیده پشمِ چیده شده آن نیز از ۴٫۵ تا حدود ۶ کیلوگرم است.

نژاد پاناما

از تلاقیِ قوچ رامبویه و میش لینکلن نژاد آمیخته‌ی پاناما به وجود آمده است. بدن بلوکی شکل، جثه بزرگ داشتن، فاقد شاخ بودن و گوش‌ها، پاها و صورت سفیدرنگ، از جمله ویژگی‌های بارز این نژاد است.

گوسفند پاناما دارای لاشه‌ای نسبتاً گوشتی بوده و در ماه‌های اولیه‌ی به دنیا آمدن، قابلیت ذخیره چربی را دارد. ضمناً این نژاد در مقایسه با نژاد کلمبیا جثه‌ای کوچک‌تر دارد.

تارگی

تارگی یکی از انواع نژاد گوسفند است که از تلاقیِ چند نژاد به وجود آمده است. تلاقی قوچ رامبویه با میش‌های رامبویه، کاریدال و لینکلن، باعث به وجود آمدن نژاد تارگی شده است. آمریکا منشا این نژاد است. داشتن جثه متوسط، بدن بلوکی شکل، صورت سفیدرنگ، فاقد شاخ بودن و نداشتن پشم در صورت از جمله ویژگی‌های بارز تارگی است. وزن بیده پشمِ چیده شده از گوسفند تارگی بین ۴٫۵ تا حدود ۵٫۵ کیلوگرم است.

کاریدال

از تلاقی دادنِ میش‌های مرینوس با قوچ‌های لایسستر و لینکلن، نژاد کاریدال حاصل شده است. جثه آن متوسطِ مایل به بزرگ است و منشا پیدایش و پرورش آن کشور نیوزیلند در قاره اقیانوسیه است. رنگ گوش‌ها، صورت و پاهای کاریدال سفید بوده و از نژاد گوسفندان بدون شاخ محسوب می‌شود. از نظر تولید پشم و گوشتِ باکیفیت کاریدال جزو بهترین نژاد گوسفند است و وزن بیده پشمِ چیده شده آن بین ۴٫۵ کیلوگرم تا ۶ کیلو و ۸۰۰ گرم است.

نژاد بدون دم

یکی دیگر از نژادهای گوسفندانِ دارای پشمِ نسبتاً ظریف، نژاد بدون دم است. تلاقی گوسفند سیبری با تعدادی از نژادهای اصلاح شده منجر به وجود آمدن این گوسفند شده است. منشا نژادِ بدون دم کشور آمریکا است. رنگ پاها، گوش‌ها و صورت آن سفید بوده و سطح صورت آن نیز بدون پشم است. هدف از ایجاد این نژاد رسیدن به نژادی از گوسفندان بوده است که نیازی به قطع کردن دم نداشته باشند. ضمناً نژاد بدون دم شاخ هم ندارد.

سوت دال

تلاقی یافتنِ نژادهای کاریدال و سات داون باعث به وجود آمدن نژاد سوت دال شده است. این نژاد که منشائی آمریکایی دارد با این نیت ایجاد شده است که نژاد گوسفندان حاصل از آن کیفیت پشم و گوشت بهتری نسبت به دیگر نژادها داشته باشند.

بهترین نژاد گوسفندِ دارای پشم قالی

در ادامه بررسی انواع نژاد گوسفند بر طبق دسته‌بندیِ خصوصیات پشم آن‌ها، به دسته‌ی گوسفندهای نژاد پشم قالی می‌رسیم. همان‌طور که از این نام‌گذاری مشخص است گوسفندان این نژاد، پشمی را تولید می‌کنند که مناسب‌ترین ماده اولیه برای قالی‌بافی است.

صورت سیاهِ های‌لند

این نژاد یکی از قدیمی‌ترین نژادهای گوسفند بوده که ریشه آن در کشور اسکاتلند است. نوع پوشش ِ پشم آن اصطلاحاً حالت دولایه دارد. بخش خارجی پشم این گوسفند زبر و ضخیم بوده و در بخش داخلی، پشم‌های بدن آن ظریف‌تر هستند. از لحاظ اندازه و در مقایسه با دیگر نژادهای گوسفند، صورت سیاهِ های‌لند جثه‌ای کوچک داشته و در دسته‌بندی گوسفندانِ کوچک‌جثه قرار می‌گیرد. البته باید اشاره کرد که قوچ‌های این نژاد دارای جثه‌ای بزرگ هستند و این میش‌های صورت سیاه هستند که از لحاظ اندازه کوچک‌اند. همچنین این میش‌ها قد کوتاهی نیز دارند و شاخ‌های آن‌ها از نوع شاخ‌های پیچیده هستند. نکته جالب در مورد صورت سیاه های‌لند این است که این گونه یکی از بهترین نژاد گوسفند برای زندگی در مناطق خشکی است که پوشش گیاهی کمی دارد.

آواسی

در بین انواع نژاد گوسفند پشم حاصل از نژاد آواسی یکی از بهترین پشم‌ها برای قالی‌بافی است. آواسی از دسته‌ی نژاد گوسفندان مدیترانه‌ای بوده و در قسمت سر، دست و پاهای آن پشم وجود ندارد.

از جمله دیگر ویژگی‌های منحصربه‌فرد آواسی این است که این نژاد قابلیت دو بار بره‌زایی در سال را دارد و در بین انواع نژاد گوسفند مدیترانه‌ای پرشیرترین آن‌ها است. آواسی از جمله نژادهای دنبه‌دار بوده که یک شکاف عمیق دنبه آن را به دو قسمت تقسیم کرده و در ضمن یک دنبالچه نیز به دنبه آن چسبیده است.

در مورد شرایط نگهداری و پرورش آواسی باید گفت که جزو دسته‌ای از نژاد گوسفندان است که به راهپیمایی در گرما و بیماری مقاوم است ولی در مقابل رطوبت، سرما و برف دچار آسیب خواهد شد.

بهینه‌سازی پرورش گوسفند

در این بخش باید گفت که صرف نظر از نژاد گوسفندان و هدف از پرورش آن‌ها، یک سری از عوامل هستند که در موفقیت و بهره‌وری بالای یک مزرعه یا گله‌ی گوسفند تاثیرگذار هستند. تغذیه به عنوان مهم‌ترین عامل، آب‌وهوا و شرایط اقلیمی، منابع در دسترس تغذیه‌ای، امکاناتی که در یک گله یا مزرعه موجود هستند، شرایط بازار در آن منطقه جغرافیایی، نیروی کار مزرعه یا گله و مدیریت گله از جمله این پارامترها هستند.

در ضمن هر نژادی با هر هدفی که برای پرورش در نظر گرفته می‌شود باید از جهات مختلف بررسی و سنجیده شود. نرخ تولیدمثل آن نژاد، وزن از شیر گرفتن بره‌ها، میزان رشد بره‌ها بعد از گرفته شدن از شیر و وراثت‌پذیری از جمله صفات مهمی هستند که در بین نژادهای مختلف گوسفند متفاوت هستند. هر کدام از این عوامل اگر در نظر گرفته نشود و استانداردها در مورد آن رعایت نشود، احتمال این‌که بهره‌وری مزرعه یا گله را کاهش بدهد وجود دارد.

همان‌طور که ذکر شد تغذیه مهم‌ترین عامل در موفقیت پرورش هر نژاد با هر هدفی است. جیره نویسی استاندارد هر گله یا گوسفندی، باید توسط کارشناس و متخصص تغذیه دام‌ها صورت بگیرد و نیاز است که تغذیه دام‌ها نیز مطابق با همین جیره نویسی پیش برود تا بهترین نتیجه ممکن حاصل شود.

در مقاله‌های بعدی نیز معرفی انواع نژاد گوسفند بر مبنای دسته‌بندیِ تولیدات و خصوصیات پشمِ آن‌ها را ادامه خواهیم داد. با افشار ژن همراه باشید.

در ضمن مجتمع دام‌پروری افشار ژن محصولات بی‌نظیری مثل قوچ هترو ، قوچ همو ، میش هترو ، میش همو ، گوسفند چندقلوزا ، گوسفند دوقلوزا ، میش چندقلوزا و میش دوقلوزا را به متقاضیان عرضه می‌کند. برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.