مزایا و معایب ذرت علوفه ای
مزایا و معایب ذرت علوفه ای هرکدام می‌توانند تأثیر بسیار زیادی در فرایند پرورش گوسفندان داشته باشند. به‌طورکلی مهیاکردن مواد معدنی، ویتامین، پروتئین و کالری بدن هر دام زنده مانند گاوهای شیری، گوشتی و گوسفندان پرواری از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. ذرت علوفه ای یکی از مواد خشبی دارای توانایی هضم و کربوهیدرات بالا بوده و مقدار انرژی آن در حد یونجه است. یکی از مواد غذایی موردنیاز برای گوسفندان پرواری، سیلاژ ذرت علوفه محسوب می‌شود. با وجود این‌که قیمت ذرت علوفه ای نسبت به کاه کمتر بوده، اما انرژی آن در حد یونجه دام است. ارزش غذایی این ماده خوراکی به‌دلیل داشتن مقدار زیاد کربوهیدرات، خاصیت بافری پایین و هضم راحت موجب شده از انواع سیلاژ دیگر باصرفه‌تر و مهم‌تر باشد. در این صورت خرید آن از نظر اقتصادی کاملاً به‌صرفه است. معایب ذرت علوفه ای شامل ذخیره کردن آن در سیلوهای زمینی، بسته‌بندی نشدن آن، توجه نکردن به محل نگهداری (سیلوها) که موجب ازبین‌رفتن سیلاژ می‌شود.
استفاده از ذرت سیلو شده در تغذیه میش‌ها
ذرت سیلو شده را می‌توانید به‌عنوان قسمتی از خوراک دام ها در جیره‌های کاملاً ترکیب شده قرار دهید. همچنین می‌توانید آن را به‌عنوان بخشی از جیره مورداستفاده قرار دهید. یکی از تکنیک‌های به‌کارگیری ذرت سیلو شده در تغذیه دام‌ها که در کانادا رایج شده و استفاده می‌شود، ایده مصرف 50 : 50 است. در این روش ذرت سیلو شده، کاه و یا یونجه خشک به‌همراه با مکمل‌های معدنی و دسترسی آزاد میش به آب در اواخر شیردهی و آبستنی است. برای کاهش مبتلا شدن دام‌ها به لیستریوز در تغذیه آن‌ها باید از ذرت سیلو شده تازه و بدون هیچ‌گونه کپک‌زدگی استفاده نمایید. ذرت سیلو شده مورداستفاده نباید گرم باشد و در درون آن حرارتی احساس شود. در تغذیه ذرت سیلو شده، مدیریت درست آخور و تمیزکردن روزانه و گردآوری خوراک باقی‌مانده بسیار اهمیت دارد. ترکیب علوفه به‌همراه مکمل‌های معدنی و ویتامین می‌تواند نیاز انرژی، پروتئین و دیگر نیازهای گوسفندان را در اواخر آبستنی یا اوایل شیردهی را فراهم کند. در جدول زیر نمونه‌هایی از میزان استفاده ذرت سیلو شده در جیره میش‌ها شرح داده شده است. این نمونه‌ها بدون اضافه‌کردن مکمل‌های ویتامین و مواد معدنی شرح داده شده است.
جدول جیره میش‌ها در هفته اول تا 15 آبستنی
| مواد غذایی | میزان مصرف براساس کیلوگرم به‌ازای هر رأس در روز | |
| براساس ماده خشک | براساس as fed | |
| ذرت سیلو شده | 77/1 | 9/3 |
| علوفه خشک بقولات (حبوبات) | 91/0 | 2 |
| مجموع میزان مصرف | 66/2 | 9/5 |
جدول جیره میش بالغ (نگهداری)
| مواد غذایی | میزان مصرف براساس کیلوگرم به‌ازای هر رأس در روز | |
| براساس ماده خشک | براساس as fed | |
| ذرت سیلو شده | 68/0 | 5/1 |
| علوفه خشک بقولات (حبوبات) | 95/0 | 1/2 |
| مجموع میزان مصرف | 63/1 | 6/3 |
[wbcr_php_snippet id=”6222″ title=”post link 1″]
مزایای سیلوهای بسته‌بندی نسبت به روش سنتی
ذرت علوفه‌ای در دستگاه به‌صورت کامل و باقدرت 150 اتمسفر پرس می‌شود، اما سیلو سنتی با فشار تراکتور و لودر به‌خوبی پرس نمی‌شود. سیلو بسته‌بندی شده بسیار یکنواخت و یکدست است. در شرایط آب‌وهوایی مختلف و در هر بخش از دامداری، می‌توانید ذرت بسته‌بندی شده را برای خوراک دام نگهداری نمایید. برای انتقال ذرت بسته‌بندی شده تنها یک نفر کافی است، درصورتی‌که در روش سنتی برای منتقل کردن علوفه نیاز به تراکتور خواهد بود. سیلو سنتی هنگام بازشدن بلافاصله کپک می‌زند و تنها 30 درصد سیلو خراب شده و غیرقابل‌استفاده خواهد بود. کپک در سیلوهای سنتی دارای مضراتی مانند مسمومیت دام، افت شدید تولید و بیشتر شدن امکان سقط جنین که این موارد در ذرت بسته‌بندی شده، وجود ندارد. استفاده از سیلوهای بسته‌بندی شده می‌توان در 30 درصد هزینه‌ها صرفه‌جویی کرد. مصرف سیلو بسته‌بندی شده به‌دلیل کیفیت بالای آن موجب افزایش 5 تا 8 درصد از میزان شیر میش‌ها می‌شود.
مزایا استفاده از ذرت علوفه در خوراک دام
ذرت علوفه از مزایای بسیار زیادی برخوردار است، به‌همین دلیل توصیه می‌شود از آن برای خوراک دام مصرف شود. به‌طورکلی قدمت کشت ذرت در قاره‌های آسیا، اروپا، آفریقا و اقیانوسیه چندان طولانی نیست. ازآنجایی‌که ذرت دارای مزایای و خواص بسیار زیادی است؛ بنابراین در گروه گیاهانی قرار گرفته که موردتوجه دامداران خواهد بود. در این صورت مصرف آن برای دام به‌ویژه شیرده بسیار توصیه می‌شود. ذرت از لحاظ سطح زیر کشت، بعد از گندم و برنج جزء سومین محصول زراعی دنیا و از نظر میزان تولید دومین اقلام بعد از گندم محسوب می‌شود. همچنین فراهم‌کردن دانه و علوفه موردنیاز دامداری در صنعت غذایی، شیمیایی و دارویی نیز بسیار مهم است.
نکات مهم در رابطه با ذرت سیلو شده
- بهتر است در هنگام برداشت ذرت علوفه‌ای میزان آلودگی از طریق خاک به کمترین حد ممکن برسد. همچنین با ذخیره‌سازی درست، محیطی کاملاً بی‌هوازی برای بهبود عملیات تخمیر و تولید ذرت سیلو شده باکیفیت مهیا شود.
- در تغذیه دام‌ها باید ذرت سیلو شده تازه و بدون هیچ‌گونه کپک‌زدگی در اختیار دام قرار داده شود. مدیریت تغذیه و آخور در سلامت دام‌ها بسیار تأثیرگذار است.
- برای فراهم‌کردن نیازهای غذایی دام‌ها باید با متخصصین تغذیه دام مشورت کنید و بهتر است برای جیره نویسی مواد غذایی به‌کار گرفته شده در آزمایشگاه‌های معتبر آنالیز و میزان مواد مغذی آن‌ها مشخص گردد.
- ذرت سیلو شده به‌عنوان بخشی از خوراک میش‌ها روشی سودآور و جایگزین مناسبی برای شیوه‌های سنتی تغذیه است که در آن تنها غلات خشک به‌کار گرفته می‌شود.
[wbcr_php_snippet id=”6301″ title=”post link 2″]
معایب ذرت علوفه ای که بسته‌بندی نشده و در سیلوهای زمینی ذخیره شده
ذرت علوفه‌ای علاوه‌بر مزایا دارای معایبی است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- احداث و راه‌اندازی سیلو ذرت علوفه‌ای دارای هزینه بسیار بالایی است.
- بهره‌برداری و نگهداری از سیلو ذرت دارای مشکلات زیادی است.
- استفاده از سیلو زمینی موجب ازبین‌رفتن شیرابه، عصاره و مواد مغذی علوفه‌ای می‌شود.
- موجب کاهش 30 درصدی سیلاژ می‌شود.
- سیلوی ذرت علوفه‌ای یکنواختی به‌دست نمی‌آید.
- در سیلوهای سنتی بهداشت رعایت نمی‌شود.
- در مرحله بهره‌برداری و راه‌اندازی بهداشت رعایت نمی‌شود.
- امکان پرس کردن حاشیه سیلوی ذرت علوفه‌ای وجود ندارد، در نتیجه تمام حاشیه‌های آن‌ها از بین می‌رود.
- در هنگام برداشت سیلوی ذرت علوفه ای به‌خاطر جدا نکردن بخش‌های کپک و قارچ زده جان و سلامت دام به خطر می‌افتد.
- استفاده از ماشین سنگین مانند تراکتور و لودر برای پرس و خارج کردن هوای سیلو شده درصد آلودگی خوراک دام را افزایش می‌دهد.
- به‌دلیل رسیدن هوا، کپک و قارچ ذرت علوفه‌ای در هر برداشت به قطر 10 سانتی‌متر از روی لایه ذرت دور ریخته می‌شود.
به‌طورکلی در صورت آلوده شدن و کپک‌زدگی، مهم‌ترین مضرات ذرت علوفه ای برای گوسفندان ، به خطر انداختن جان آن‌ها است.
خواص ذرت برای گوسفندان
از مزایای ذرت علوفه ای برای گوسفندان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- از نظر ارزش غذایی بسیار بالای است، یعنی ارزش غذایی حدودی آن برابر با یونجه خواهد بود.
- دارای خاصیت بافری پایینی است.
- سطح مناسبی از کربوهیدرات‌های محلول در آب برای یک تخمیر رضایت‌بخش و تولید اسیدلاکتیک کافی دارد.
- علوفه سیلاژ شده ذرت، بیشترین درصد ماده خشک را نسبت به گیاهان دارد.
- با مصرف ذرت علوفه‌ای دام‌ها در وضعیت خوبی باقی می‌مانند.
- با مصرف ذرت سیلاژ شده، دام‌ها شیر بیشتری خواهند داشت.
ذرت سیلو شده و نقش آن در تغذیه گوسفندان
با توجه به صنعتی‌شدن پرورش گوسفندان و بالارفتن قیمت غلات، استفاده از ذرت سیلو شده در خوراک گوسفندان براساس داشتن ارزش غذایی مطلوب می‌تواند هزینه خوراک را کمتر کند. به‌کارگیری ذرت سیلو شده به‌سبب برداشت سریع گیاه ذرت، اقتصادی بودن عملیات سیلو کردن و بازدهی بالای این گیاه در هر هکتار، از لحاظ اقتصادی مقرون‌به‌صرفه است.
[wbcr_php_snippet id=”6300″ title=”post link 3″]
مدیریت صحیح ذرت سیلو شده
برای مطمئن شدن از تولید ذرت سیلو شده باکیفیت مطلوب باید نکات زیر را در نظر بگیرید:
- کاشتن واریته‌ای از ذرت که با شرایط منطقه سازگاری دارد و استفاده از آن برای تولید ذرت علوفه‌ای
- برداشتن علوفه ذرت با رطوبت 55 تا 65 درصد متناسب با نوع نگهداری و ذخیره‌سازی
- قطع ساقه گیاهان از ارتفاع چند سانتی‌متر مانده به زمین در هنگام برداشت و کاهش میزان آلودگی خاک در گیاه برداشت شده
- استفاده از روش‌های مختلف برای سیلو کردن برحسب شیوه مدیریت دام و محیط پرورش گوسفندان
- تهیه ذرت سیلو شده و ذخیره‌سازی آن از طریق 3 روز شایع مانند سیلوهای زمینی، عمودی و سیلو در کیسه‌های پلاستیکی
به‌طورکلی هریک از این روش‌ها مزایای و معایب خاص خود را دارند. بااین‌حال، در تمام این روش‌ها بسته‌بندی درست گیاه ذرت و ایجاد محیط کاملاً بی‌هوازی از نکات مهم تولید ذرت سیلو شده محسوب می‌شود.
خواص بسته‌بندی علوفه دامی
ازآنجایی‌که ذرت دارای مواد مغذی بوده؛ بنابراین از اهمیت بیشتری نسبت به دیگر گیاهان برخوردار است. در حال حاضر غلاتی که دامداران استفاده می‌کنند شامل ذرت خوشه‌ای، گندم چاودار، جو و گاروس هستند. اغلب تفاوت آن‌ها نسبت به ذرت، این است که به‌صورت سبز مصرف شده و مانند ذرت علوفه‌ای به‌شکل خشک در اختیار مردم قرار نمی‌گیرد. علوفه سبز ذرت سیلاژ شده می‌تواند جزء مرغوب‌ترین و بهترین خوراکی‌های دامی به‌شمار رود. بسته‌بندی علوفه دامی یا سیلاژ ذرت در محل‌هایی که رشد مناسبی به‌همراه آبیاری کافی دارند، مناسب است. رعایت و توجه به این نکته در رابطه با ذرت، موجب شده که به‌عنوان بهترین و ارزان‌ترین خوراک دام شناخته شود.
گاوها و گوسفندان شیرده و پروار، ذرت سیلاژ شده مصرف می‌کنند. کارتن موجود در علف سبز ذرت که به‌عنوان ماده مغذی و مفیدی برای رشد و تغذیه دام‌ها محسوب می‌شود، بسیار بالا است. برگ‌های خشک، بخش تحتانی ساقه، کلاله‌ها و علف ذرت نیز سرشار از ویتامین D است. در حقیقت سیلاژ ذرت همان علوفه ذرت بسته‌بندی به‌حساب می‌آید. این محصول از گیاهانی با رطوبت بالا و انجام مراحل تخمیر مرحله‌به‌مرحله، بدون به‌کارگیری مواد شیمیایی تولید می‌شود.
در این مقاله سعی شد در مورد مزایا و معایب ذرت علوفه ای بحث کنیم. ارزش غذایی این علوفه به‌دلیل کربوهیدرات بالا و هضم سریع بسیار اهمیت دارد. از ذرت علوفه می‌توانید برای میش‌های آبستنی و یا شیرده استفاده نمایید. استفاده از این محصول می‌تواند موجب افزایش 5 تا 8 درصدی شیر میش‌ها شود.
برای ارتباط با ما و ثبت نظرات و پیشنهادهای خود می‌توانید از روش زیر در تماس باشید.
