مرگ بره ‌ها یکی از مواردی است که می‌تواند موجب شود تا دام‌دار از سود کمتری بهره‌مند شود و یا حتی با ضرر مواجه شود. این روزها بیشترین سود دام‌داران از نگهداری و فروش بره‌های تازه متولد شده حاصل می‌شود. مرگ بره ها دلایل متفاوتی دارد. ابتلا میش به انواع بیماری های گوسفندها و عدم تغذیه مناسب میش‌ها و بره‌ها از مهم‌ترین دلایل مرگ و میر بره‌ها است. تغذیه کامل، جایگاه تمیز با درجه حرارت مناسب و جا به جایی اصولی گوسفند و بره بسیار مهم است و باید دقت بسیاری در خصوص این موارد به خرج داد. یکی دیگر از نکاتی که باید به آن توجه بسیاری داشت مواظبت و نگهداری صحیح از میش حامله است. راه‌هایی وجود دارد که با استفاده از آن می‌توان میزان مرگ و میر بره‌ها در گله را تا میزان زیادی کاهش داد. با افشار ژن همراه باشید تا در خصوص راه‌کارهایی که برای کاهش میزان مرگ و میر بره‌ها در گله وجود دارد اطلاعاتی را با هم مرور کنیم.

راه‌هایی برای کاهش مرگ بره ها

همان‌طور که گفتیم راه‌های زیادی برای کاهش مرگ بره ها و گوسفندان وجود دارد. برخی از این موارد می‌تواند از مرگ و میرهای شایع در گوسفندان و بره‌ها جلوگیری کند و با انجام اقدامات ساده بره‌های سالم‌تری را پرورش داد. در ادامه قصد داریم در خصوص برخی از مهم‌ترین روش‌هایی که با استفاده از آن می‌توان جلوی مرگ بره ها را گرفت توضیحاتی را بیان کنیم.

آموزش کارگران

اولین موردی که در این مطلب قصد داریم در خصوص آن صحبت کنیم، آموزش کارگران و کارکنان دام‌داری‌ها است. در بسیاری از دام‌داری‌ها از نیروی کار باتجربه و کاربلد استفاده نمی‌کنند و همچنین اقدامی برای آموزش نیروی کار کم تجربه یا بی‌تجربه انجام نمی‌شود. مراقبت از گوسفندان در برخی مواقع کار ساده‌ای نیست و ظرافت‌ها و پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. مخصوصاً زمانی که کارگران با میش‌ حامله و بره‌های تازه به دنیا آمده مواجه باشند. یک اشتباه در جا به جایی آن‌ها می‌تواند به قیمت صدمه دیدن میش و بره و حتی در مواردی مرگ بره تمام شود. آموزش این کارگران می‌تواند باعث شود تا از ایجاد تلفات بی‌مورد جلوگیری شود.

سلامت میش

اطمینان از سلامت میش حامله از جمله مواردی است که می‌تواند باعث شود بره‌های سالم‌تری به دنیا بیایند. میش سالم و قوی نیازهای تغذیه‌ای بره را در زمان حاملگی برطرف می‌کند و پس از آن توسط شیر می‌تواند باعث شود تا بره رشد و نمو بهتری داشته باشد. برای بررسی سلامت میش‌ها پیشنهاد می‌کنیم مطلب بیماری های گوسفندان، انواع و درمان را مطالعه کنید تا اطلاعات کامل‌تری در خصوص بیماری های گوسفند کسب کنید. یکی از بیماری‌هایی که می‌تواند سلامت میش و بره را با خطر مواجه کند آبله گوسفندی است. زدن واکسن آبله و بررسی‌های منظم از مهم‌ترین راه‌هایی است که توسط آن می‌توان از ابتلا گوسفندان به بیماری آبله جلوگیری کرد. برای این‌که متوجه شوید که میش به آبله دچار شده یا نه کافی است که به علائم بیماری آبله دقت کنید. زمانی که گوسفند به آبله مبتلا شود در قسمت پلک‌ها و چشم‌ها ضایعاتی مشاهده می‌شود. بی‌اشتهایی و ریزش بزاق از دیگر علائم آبله است. ضایعات آبله به مرور پیشرفت می‌کند. این ضایعات در ابتدا به قسمت‌های کم پشم گوسفند سرایت می‌کنند اما به تدریج کل بدن را می‌پوشانند.

محیط مناسب برای میش حامله

میش‌هایی که در محیط مناسب نگهداری می‌شوند کمتر با سقط‌جنین مواجه می‌شوند. نگهداری در محیط مناسب باعث می‌شود که میش قوی‌تر شود و احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری ‌های گوسفند در آن کاهش یابد. مهم‌ترین مواردی که می‌تواند به سقط‌جنین منجر شود عبارت‌اند از:

• رسیدگی نامناسب و عدم تغذیه کافی گوسفند چند قلوزا
• متوجه نشدن زودهنگام و به موقع نشانه‌های بیماری مانند تب، اسهال و موارد دیگر
• سقط‌جنین به دلیل صدمات و جراحات وارد شده به میش در هنگام پریدن و حرکت
• وارد شدن ضربه به میش
• عدم مراقبت مناسب از میش در برابر هوای سرد
• مسمومیت‌های غذایی

دقت به موارد گفته شده می‌تواند احتمال سقط‌جنین را به میزان بسیار زیادی کاهش دهد.

آزمایش خون میش

برخی از بیماری‌های عفونی می‌تواند در میزان نرخ باروری تأثیر داشته باشد. همچنین با آزمایش خون می‌توانید از سلامت میش مطمئن شوید و با نگهداری و تغذیه مناسب گوسفند موجبات تولد بره‌های سالم را فراهم کنید. در کنار این موارد اگر میش مبتلا به بیماری باشد با اطلاع به موقع از بیماری می‌توان اقدامات لازم جهت درمان میش را انجام داد.

محل تغذیه گوسفند

تمیز کردن و ضدعفونی کردن منظم محل آخور و آبشخور گوسفندان از نکاتی است که بی‌توجهی به آن می‌تواند دام‌داران را با مشکلات فراوانی نظیر مبتلا شدن گوسفندان به بیماری‌های مختلف و حتی مرگ آن‌ها مواجه کند. همچنین باید توجه داشت که میش و بره باید به طور پیوسته به آب سالم و تمیز دسترسی داشته باشند.

برنامه غذایی مناسب

داشتن یک برنامه مناسب غذایی که بتواند تمام نیازهای میش باردار را رفع کند از دیگر مواردی است که باید به آن توجه کرد. مشورت دام‌پزشک در این خصوص می‌تواند بسیار راه‌گشا و مؤثر باشد. تغذیه گوسفند به صورت مناسب می‌تواند باعث تقویت آن‌ها شود و این امر موجب کاهش میزان ابتلا گوسفندان به بیماری‌های مختلف و در نهایت کاهش میزان مرگ بره ها شود. همچنین باید توجه داشت که گوسفندان دو یا چند قلوزا به میزان بیشتری غذا و مواد مغذی نیاز دارند.

بررسی شیر آغوز

شیر آغوز را می‌توان مهم‌ترین منبع غذایی بره‌ها دانست. برای اطمینان از رشد کافی و مناسب بره‌ها باید از کیفیت کلستروم شیر آغوز اطمینان حاصل کرد.

تغذیه بره به صورت دستی

بره‌هایی که به تازگی متولد شده‌اند و نیاز است که به صورت دستی به آن‌ها شیر داده شود، باید در یک محل خشک، تمیز و ضدعفونی شده نگهداری شوند. هر سه ساعت یک‌ بار باید به آن‌ها ۱۰۰ گرم شیر که به اندازه درجه حرارت بدنشان گرم شده است توسط شیشه داده شود. قبل از شیر دادن به بره، حتماً از تمیز بودن سر شیشه مطمئن شوید. بره‌هایی که در هفته دوم با کنستانتره تغذیه شوند را می‌توان در هفته چهارم تا ششم از شیر گرفت.

انتقال بره و میش

انتقال بره‌ها و میش‌ها نیاز به دقت بسیار بالایی دارد. هر گونه خطا در این عمل می‌تواند باعث مرگ بره ها و یا صدمه دیدن آن‌ها و میش‌ها شود. همچنین ضدعفونی کردن بره، وسیله انتقال و جایگاه را نباید فراموش کرد.

بره بی‌مادر

همواره در هنگام زایمان در گله‌های بزرگ تعدادی میش تلف و یا به کمبود شیر دچار می‌شوند. به همین دلیل همیشه چند بره بی‌مادر وجود خواهد داشت. بهترین راه برای حل مشکل بره‌های بی‌مادر این است که از میش‌های دیگر کمک گرفت. از روش‌هایی که توسط آن می‌توان کاری کرد که میش بره جدید را قبول کند قرار دادن بره و میش در یک آغل، مالیدن کمی از شیر میش به ران بره و مالیدن ترشحات بره به بینی میش است.

بررسی سلامت بره‌ها

اولین کاری که پس از به دنیا آمدن بره باید انجام داد ضدعفونی کردن کامل بند ناف است. این کار می‌تواند از ایجاد بسیاری از عفونت‌ها در بره جلوگیری کند. همچنین پس از این‌که بره توسط میش خشک شد و مقداری شیر آغوز خورد، باید بره را به طور کامل معاینه کرد و از سلامت او اطمینان حاصل کرد. این موضوع در خصوص بره‌هایی که از میش‌های چند قلوزا به دنیا آمده‌اند اهمیت بیشتری دارد زیرا ممکن است در میان بره‌های به دنیا آمده بره‌ای ضعیف یا بیمار باشد و با فهمیدن به موقع و انجام اقدامات لازم برای درمان، می‌توان از مرگ بره جلوگیری کرد.

دمای محیط

کاهش دمای بدن بره‌ها یا سرمازدگی یکی از مواردی است که بین ۵ تا ۲۰ درصد مرگ بره های تازه متولد را به خود اختصاص داده است. در فصول سرد باید در خصوص دمای جایگاه تولد و نگهداری بره‌ها دقت بیشتری به خرج داد تا بره‌ها در شرایط دمایی مناسبی قرار گیرند.

نکات تکمیلی در مورد کاهش تلفات بره‌ها

همان‌طور که در این مقاله ذکر شد برای جلوگیری و کاهش مرگ و میر بره‌ها در واحدهای پرورش گوسفند و کم شدن بیماری های گوسفند ، باید به مواردی مثل سلامت و تغذیه میش آبستن، محیط مناسب برای دوران آبستنی و زایمان، تغذیه بره، محیط مناسب تولد و رشد بره، شیر آغوز، آزمایش خون و آموزش کارکنان واحد دامداری، دقت کرده و آن‌ها را رعایت کرد.

در مورد تغذیه بره‌ها باید اشاره کرد جیره آن‌ها علاوه بر این‌که ضامن بقا و رشد است و از مرگ بره‌ها جلوگیری می‌کند، باید با هدفی که از پرورش این بره‌ها وجود دارد نیز متناسب باشد. جیره نویسی برای بره‌ها هنگامی که در سن رشد قرار گرفتند یا به پیوبرتی رسیدند امری ضروری است ولی تا قبل از آن هم اگر جیره نویسی برای آن‌ها وجود ندارد، دامدار باید خوراک آن‌ها را زیر نظر داشته باشد و طبق برنامه به آن‌ها بخوراند. تغذیه از شیر آغوز یا کلستروم در بدو تولد امری ضروری و رایج برای تثبیت بره در شروع زندگی خود است.

از آنجایی که میش‌های جوان آغوز باکیفیتی ندارند، دامداران می‌توانند از آغوز میش‌های مسن‌تر ذخیره کرده و این ماده را به صورت فریز شده تا یک سال نگهداری کنند و در هنگام نیاز به بره‌های تازه متولد شده بخورانند. علاوه بر تغذیه با آغوز، دامدار می‌تواند از شیر جایگزین نیز استفاده کند که به صورت پودر آماده در بازار به فروش می‌رسد. استفاده از شیر میش دیگر یا شیر گاو نیز برای تغذیه بره‌ها امری مرسوم است.

در کنار این موارد مورد دیگری که می‌تواند منجر به کاهش مرگ و میر بره‌ها شود، نگهداری از ‌آن‌ها در محیطی خشک و ضد عفونی شده است. به خاطر این‌که بره تا چند هفته بعد از تولد امکان دریافت برخی از واکسن‌ها را ندارد، کارکنان واحد دامداری باید بسیار مواظب باشند که این دام‌ها در محیطی آلوده قرار نگرفته و دچار بیماری نشوند. اگر این موارد رعایت نشود بیماری های گوسفند شیوع پیدا خواهد کرد.

در ضمن نباید از یاد برد که اگر خوراکی به غیر از شیر مادر برای بره‌های تازه متولد شده در نظر گرفته می‌شود، این خوراک نباید در دسترس دیگر گوسفندها باشد. به همین خاطر مکان نگهداری بره‌های تازه به دنیا آمده باید از گوسفندان بالغ جدا باشد.

در مورد تغذیه بره‌ها باید به از شیر گرفتن آن‌ها نیز اشاره کرد. برخی از دامپروران با توجه به هدفی که برای گله یا مزرعه خود ترسیم کرده‌اند، بره‌ها را زود از شیر می‌گیرند و برخی از آن‌ها نیز این کار را دیر انجام می‌دهند. در صورتی که دامداری بخواهد بره‌ها را زود از شیر بگیرد باید بداند که تغذیه جایگزین آن‌ها به عنوان تغذیه خزشی باید از هفته دوم تولد در دسترس بره‌ها وجود داشته باشد. در صورتی که بره به تغذیه خزشی عادت نکرده باشد و شیر مادر نیز از او گرفته شود، احتمال بروز بیماری و تلف شدن آن افزایش پیدا می‌کند.

در ضمن مجتمع دام‌پروری افشار ژن محصولات بی‌نظیری مثل قوچ هترو ، قوچ همو ، میش هترو ، میش همو ، گوسفند چندقلوزا ، گوسفند دوقلوزا ، میش چندقلوزا و میش دوقلوزا را به متقاضیان عرضه می‌کند. برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.

در صورتی که مطالعه این مطلب برایتان سودمند بود پیشنهاد می‌کنیم مطلب سیستم بره زایی و هر چه لازم است در خصوص آن بدانید را مطالعه کنید.