شبدر دامی از لحاظ علوفه‌ای و مرتعی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. انواع شبدر شامل قرمز، سفید، شیرازی، بیابانی، خزنده و چمنی است. یکی از علوفه‌های مرغوب با قابلیت خوش‌خوراکی و ترکیب مناسب مواد مصرفی و رطوبت شبدار است که به‌عنوان مطلوب‌ترین جیره غذایی دام مورد توجه دامداران قرار گرفته می‌شود. به‌طورکلی ارقام شبدر شامل شبدرهای سه برگ و چهار برگ است. معمولاً عمر شبدرها کوتاه است و زمان برداشت آن فصل بهار خواهد بود. همچنین حاوی برگ‌های مرکب متناوب، با سه گلبرگ دندانه‌دار است. گل‌های شبدر بسیار معطر و تا حدودی کروی شکل هستند و می‌توانند در رنگ‌های سفید، صورتی، قرمز یا زرد یافت شوند. این نوع گیاه در تغذیه دام‌ها می‌تواند نقش کلیدی داشته باشد. یکی از گیاهان بسیار خوشبو برای دام‌ها، شبدر بوده و منبع غنی پروتئین، فسفر و کلسیم است. این نوع گیاه باارزش، قابلیت نگهداری در خاک را دارا است. ازآنجایی‌که این گیاه غده‌های تثبیت‌کننده ازت در ریشه دارد؛ بنابراین نقش کلیدی در حاصلخیری خاک می‌تواند ایفا نماید.

مشخصات گیاه شبدر (Clover)

اغلب گیاه شبدر مشابه یونجه است. این نوع گیاه علوفه‌‎ای نسبت به یونجه دارای قند بیشتری است. معمولاً برگ‌های گیاه شبدر بیضی مانند و حاوی سه برگچه است. هر برگچه شبدر دارای طولی بین 15 تا 30 میلی‌متر و عرض آن بین 8 تا 25 میلی‌متر است. ازآنجایی‌که این گیاه دارای گونه‌های گوناگونی شامل گل‌های رنگارنگی نظیر سفید، قرمز، ارغوانی و زرد است؛ بنابراین به‌صورت فشرده در گل‌آذین ظاهر می‌شود. اغلب زنبورعسل جذب گل‌های این گیاه می‌شود. برگ‌های این نوع گیاه چسبیده به دم ساقه است و برگ‌های سبز رنگی دارد.

مهم‌ترین ارقام شبدر

مهم‌ترین ارقام برای شبدر شامل موارد زیر می‌شود که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

شبدر قرمز

یکی از گیاهان دائمی شبدر قرمز است، اما اغلب به‌صورت دوساله زارعت می‌شود. از این گیاه در علوفه سبز، خشک و چراندن استفاده می‌شود. کاشت ترکیب شبدر قرمز با غلات بسیار مرغوب است. برای کشت این گیاه می‌توانید در فصل پاییز و بهار اقدام نمایید. دمای مناسب برای رشد شبدر قرمز معتدل یا خنک است و باید در مناطق مرطوب کشت شود. این گیاه عمر کوتاهی دارد و به دو گروه شبدر قرمز یک چین و دو چین دسته‌‎بندی می‌شود. شبدر قرمز یک چین نسبت به دو چین دیرتر گل می‌دهد، اما بزرگ‌تر بوده و مقاومت بیشتری به سرمای زمستان دارد. برگ‌های کرک‌دار با علامت نعل اسبی و گوارک‎هایی با رگه‌های قرمز موجب شناخت ساده شبدر قرمز خواهد شد. این گیاه در مراحلی که به‌صورت خوابیده است، در مقابل چرای متراکم مقاومت بیشتری دارد و به‌دلیل رشد عمودی شبدر قرمز در سال دوم از آن می‌توانید به‌عنوان علوفه خشک استفاده کنید. این نکته را در نظر داشته باشید که کارکرد شبدر قرمز به‌اندازه یونجه نیست.

شبدر سفید

شبدر سفید گیاهی چندساله و دارای ریشه‌های دائمی است. طول ریشه‌های عمیق این گیاه به 50 سانتی‌متر می‌رسد و ساقه‌های خزنده‌ای آن از نواحی تماس با خاک مرطوب تولید می‌شود. این نوع گیاه در اغلب مناطق قابلیت رشد دارد. این نوع گیاه برای رشد نیاز به نور فراوانی دارد، اما می‌توانید آن را در خاک‌های رسی کشت کنید. به‌طورکلی ساقه‌های شبدر سفید شامل گره‌هایی است که به‌سبب برخورد با خاک، ریشه‌هایی را تولید می‌کنند که به آن‌ها شاخه‌های خزنده روی زمین می‌گویند. این ساقه‌ها نارس، پوک و گاهی پوشیده از کرک است. اغلب برگ‌ها و دمبرگ‌های شبدر سفید کرک ندارند و از نواحی گره برگ‌ها و گل‌ها خارج می‌شوند. زراعت ترکیب شبدر سفید با غلات بسیار مرغوب است. همچنین کاشت این نوع گیاه در چراگاه‌ها مناسب است، اما گوسفندان تمایل چندانی به مصرف آن ندارند. شبدر سفید شهد زیادی در گل‌های خود تولید می‌کند که برای زنبورداری مناسب است. برای رشد شبدر سفید بهترین شرایط در مناطق مرطوب، سرد و خاک‌های اسیدی برخوردار از آهک و فسفر کافی است. اصولاً برای کاشت شبدر سفید در فصل بهار اقدام می‌کنند، اما کاشت آن در مناطق معتدل و فصول پاییز امکان‌پذیر است. برای کاشت این شبدر نیاز به حدود 2 تا 20 کیلوگرم بذر در هر هکتار است.

[wbcr_php_snippet id=”6222″ title=”post link 1″]