مقدمه :

همان‌طور که گرمای شدید هوا می‌تواند مشکلاتی برای ما انسان‌ها ایجاد کند، برای دام‌ها هم ممکن است این اتفاق رخ بدهد و گرمای شدید هوا حتی سلامتی آن‌ها را در معرض خطر قرار بدهد. چون در این شرایط آب و هوایی محل نگهداری گوسفند و دام، محل مناسبی برای رشد انواع میکروب‌ها خواهد بود؛ بنابراین اگر صاحبان دامداری‌ها، اصول و قواعد مربوط به نگهداری صحیح گوسفندان را رعایت نکنند، مشکلات بسیاری برای آن‌ها به وجود خواهد آمد.

ضمنا در برخی مناطق ممکن است گرمای شدید با رطوبت بالا نیز همراه باشد؛ از این رو ممکن است مشکلاتی که برای تعدادی از دامداری‌ها ایجاد شود، به مراتب شدت بیشتری داشته باشد. البته گوسفندان در مقایسه با دیگر دام‌ها بهتر گرمای هوا را تحمل می‌کنند، اما این موضوع هرگز به معنی این نیست که گوسفندان در برابر آسیب‌های ناشی از گرمای شدید هوا کاملا مصون خواهند بود.

نتایج تحقیقات انجام شده در سالیان اخیر نشان می‌دهد، گوسفندانی که ضخامت پشم آن‌ها چیزی در حدود ۳ سانتی‌متر یا یک اینچ باشد، در مقایسه با گوسفندانی که هرگز پشم ندارند، بهتر می‌توانند گرمای هوا را تحمل کنند. چون اساسا الیاف پشم گوسفندان گرما را به خوبی از خود عبور می‌دهد.

حال باتوجه به موارد گفته شده ما در این مقاله قصد داریم تا به‌طور مفصل این موضوعات را مورد بررسی قرار دهیم که اساسا گرما چه مشکلاتی برای گوسفندان ایجاد می‌کند، گوسفندان درصورت احساس گرمای شدید چه علایمی از خود نشان می‌دهند، گوسفندان در اثر گرمای شدید هوا ممکن است به چه بیماری‌هایی دچار شوند و در آخر هم به این موضوع خواهیم پرداخت که اصول نگهداری از گوسفندان در فصل گرما کدام‌اند.

آنچه در این مطلب می‌خوانید :

۱- گرما چه مشکلاتی برای گوسفندان ایجاد می‌کند؟

۲- گوسفندان درصورت احساس گرمای شدید چه علایمی از خود نشان می‌دهند؟

۳- گوسفندان در اثر گرمای شدید هوا ممکن است به چه بیماری‌هایی دچار شوند؟

۴- اصول نگهداری از گوسفندان در فصل گرما کدام‌اند؟

گرما چه مشکلاتی برای گوسفندان ایجاد می کند؟

از جمله مشکلاتی که گرمای شدید هوا می‌تواند برای دام و به‌ویژه گوسفندان ایجاد کند، استرس است. شاید با شنیدن این جمله تعجب کنید، اما باید بگوییم که گرمای شدید هوا می‌تواند برای گوسفندان استرس آفرین باشد. اگر گوسفندان هم در اثر گرمای شدید هوا دچار استرس شوند، در برخی موارد ممکن است سلامتی آن‌ها نیز به خطر بیفتد.

به‌علاوه در مناطق گرمسیر اگر گوسفندان دامداری‌های این مناطق به استرس ناشی از گرمای شدید هوا دچار شوند، این اتفاق تبعات منفی دیگر برای گوسفندان در پی خواهد داشت که از جمله مهم‌ترین آن‌ها به مواردی همچون کاهش میزان زاد و ولد، افت کیفیت گوشت و کاهش میزان شیردهی اشاره کرد.

البته در اینجا باید به این نکته مهم اشاره کنیم که اساسا در فصول گرما یا سرد سال بدن گوسفندان به‌طور طبیعی طی یک بازه زمانی ۲ الی ۷ هفته‌ای بدن خود را با این تغییرات آب و هوایی وفق می‌دهد. اما در مواردی پیش می‌آید که یا این تطبیق ۷ هفته‌ای کمی با تاخیر اتفاق می‌افتد یا هرگز اتفاق نمی‌افتد؛ بنابراین در چنین وضعیتی، شرایط برای بروز مشکلاتی کاملا مهیا خواهد بود.

گوسفندان درصورت احساس گرمای شدید چه علایمی از خود نشان می دهند؟

اغلب گوسفندان زمانی که می‌خواهند خود را با تغییرات آب و هوایی سازگار کنند، بخشی از مایعات بدن خود را تبخیر می‌کنند که این تبخیر می‌تواند به روش‌های مختلفی مانند از طریق دوشیدن شیر توسط انسان انجام شود. به‌علاوه بدن گوسفندان دایما درحال ثبات نگه داشتن شرایط فیزیکی و شیمیایی بدن خود هستند؛ به همین دلیل اگر گوسفندان نتوانند این فعالیت‌ها را به درستی انجام بدهند، این اتفاق نشان دهنده این است که به استرس ناشی از تغییرات آب و هوایی دچار شده‌اند.

برای شناسایی علایم مربوط به استرس ناشی از گرمای شدید هوا هم کافی است، به این موارد توجه کنید که آیا گوسفندان شما گاهی تعادل خود را از دست می‌دهند یا به کم اشتهایی دچار شده‌اند، آیا در طی فرآیند تولیدمثل با مشکل مواجه می‌شوند. اگر هریک از این موارد به درستی انجام نشود، گوسفند شما به استرس ناشی از گرمای شدید هوا یا به‌طور کلی استرس ناشی از تغییرات آب و هوایی دچار شده است.

پس باتوجه به موارد گفته در اینجا به عنوان نتیجه‌گیری باید بگوییم که اگر دمای محل نگهداری گوسفندان بیشتر یا کم‌تر از حد مجاز باشد، گوسفندان ممکن است به استرس‌های ناشی از تغییرات آب و هوایی دچار شوند که درصورت تداوم آن‌ها این احتمال وجود دارد که گوسفندان حتی جان خود را از دست بدهند.

به عنوان مثال زمانی که گوسفندان در اثر استرس ناشی از گرمای شدید هوا به کم یا بی اشتهایی دچار می‌شوند، درنتیجه کم‌تر غذا می‌خورند و رفته رفته بخش زیادی از وزن خود را از دست می‌دهند.

گوسفندان در اثر گرمای شدید هوا ممکن است به چه بیماری هایی دچار شوند؟

همان‌طور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم، محیط گرم و مرطوب محل مناسبی برای رشد انواع میکروب‌ها خواهد بود؛ بنابراین اگر گوسفندانتان در چنین محیط‌هایی نگهداری می‌کنید، بدانید که اکنون آن‌ها در معرض بیماری‌های خطرناکی قرار دارند.

به‌علاوه اگر تعداد گوسفندانی که در محل مشخصی بیش از حد استاندارد باشند، درصورت ابتلای یکی از آن‌ها به یک بیماری خطرناک، بدون شک کل گله شما به آن بیماری هم مبتلا می‌شوند. چون این موضوع باعث می‌شود تا شرایط به خوبی برای انتقال عوام بیماری‌زا بین گوسفندان مهیا شود.

از جمله بیماری‌های رایجی که ممکن است گوسفندان در فصل تابستان به آن دچار شوند، آبله است. این بیماری از جمله بیماری‌های حاد ویروسی به حساب می‌آید که درصورت تماس مستقیم یک گوسفند بیمار به دیگر گوسفندان، آن‌ها را به این بیماری نیز مبتلا کند.

آبله فارغ از هر نژاد، سن و جنسیتی تمام گوسفندان را به مشکلاتی دچار می‌کند که از جمله مهم‌ترین نشانه‌های آن می‌توان به مواردی همچون تورم پلک‌ها، ظهور ضایعات پوستی، التهاب بخش‌هایی از بدن گوسفند و ظهور جوش‌های پوستی اشاره کرد.

ساده‌ترین راه برای جلوگیری از گسترش این بیماری نیز جدا کردن گوسفند بیمار از سایر گوسفندان است. اقدام دیگری که باید برای جلوگیری از گسترش این بیماری انجام بدهید، خارج کردن تمام گوسفندان از محل فعلی و انتقال آن‌ها به محل دیگر است. اما توجه داشته باشید که محل نگهداری قبلی آن‌ها باید کاملا با استفاده از روش شعله افکنی عاری از هرگونه علایم بیماری‌زا شود.

به منظور درمان گوسفند بیمار هم سریعا با یک دامپزشک متخصص تماس بگیرید. چون درصورت استفاده از روش‌های خودسرانه ممکن است، مشکلات دیگری برای گوسفند بیمار ایجاد شود که برطرف کردن آن‌ها دشوارتر از درمان بیماری آن‌ها خواهد بود. ضمنا برای پیشگیری از ابتلای گوسفندان به برخی بیماری‌ها انجام واکسیناسیون‌های سالانه بسیار مهم است.

اصول نگهداری از گوسفندان در فصل گرما کدام اند؟

اصلی‌ترین موضوعی که از بروز مشکلاتی نظیر استرس ناشی از تغییرات آب و هوایی به‌ویژه گرمای شدید هوا جلوگیری می‌کند، دسترسی آسان گوسفندان به آب تمیز، خنک، شیرین و فراوان است.

چون زمانی که دمای هوا به شدت افزایش می‌کند و رطوبت هوا چندین برابر می‌شود و از آنجایی که گوسفندان نیز برای سازگاری با این تغییرات آب و هوایی بخشی از آب بدن خود را تبخیر می‌کنند؛ پس باتوجه به این سلسه اتفاقات، گوسفندان برای تامین آب موردنیاز خود، باید دفعات زیادی آب بخورند؛ از این رو بسیار مهم است که آن‌ها به آب دسترسی داشته باشند.

به‌طور میانگین هم گوسفندان باید یک الی دو گالن آب بنوشند تا بتوانند میزان آبی که از دست داده‌اند را جبران کنند. اما در شرایطی که دمای هوا به میزان زیادی افزایش پیدا می‌کند، این میزان به طرز چشمگیری افزایش پیدا خواهد کرد.

یکی دیگر از مواردی که باید در مورد محل نگهداری گوسفندان در فصل گرما به آن توجه کنید، این است که آن محل سایه داشته باشد. برای ایجاد سایه هم نیازی نیست که کارهای سخت و پیچیده انجام بدهید، چون هرقدر محل نگهداری گوسفندان ساده‌تر باشد، گوسفندان در آن بیشتر احساس راحتی می‌کنند.

به عنوان مثال از لوازمی که می‌توانید برای ایجاد سایه در محل نگهداری گوسفندان استفاده کنید، می‌توان به برزنت و ورقه‌های فلزی اشاره کنیم که به‌طور معمول کم هزینه‌تر هستند. البته اختلاف نظرهای فراوانی درخصوص سایه داشتن محل نگهداری گوسفندان وجود دارد، اما نتایج تحقیقات انجام شده در سالیان اخیر نشان می‌دهد که سایه داشتن محل نگهداری گوسفندان مزایای فراوانی برای آن‌ها خواهد داشت.

سخن پایانی

در آخر باید بگوییم که گرمای شدید هوا می‌تواند مشکلات فراوانی برای دام به‌ویژه گوسفندان ایجاد کند؛ بنابراین در فصول گرما سال که چنین اتفاقی بیشتر رخ می‌دهد، توجه به وضعیت گوسفندان امری بسیار مهم است. به‌علاوه یکی از شایع‌ترین مشکلاتی که ممکن است در فصول گرم سال برای گوسفندان ایجاد شود، استرس ناشی از تغییرات آب و هوایی است؛ از این رو اگر گوسفندی به چنین مشکلی دچار شود، سریعا برای درمان آن باید اقدام کنید. درغیراین صورت حتی ممکن است گوسفند بیمار جان خود را از دست بدهد.

به‌علاوه اگر تعداد گوسفندانی که در محل مشخصی بیش از حد استاندارد باشند، درصورت ابتلای یکی از آن‌ها به یک بیماری خطرناک، بدون شک کل گله شما به آن بیماری هم مبتلا می‌شوند. چون این موضوع باعث می‌شود تا شرایط به خوبی برای انتقال عوام بیماری‌زا بین گوسفندان مهیا شود.